Phương Pháp Nuôi Chim Cảnh Tại Nhà / TOP 13 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 6/2023 # Top View

Hướng dẫn phương pháp nuôi chim yến trong nhà chim mồi- C.linchi

Như vậy ngôi nhà trống này lúc đầu chỉ là nơi ở của chim mồi c.linchi, về sau sẽ trở thành nhà yến. Vấn đề là làm sao để chim yến con nở ra trong ngôi nhà đó cảm thấy quen thuộc và thích thú cư ngụ, thì chủ ngôi nhà phải bố trí để ngôi nhà có các điều kiện về nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng… thích hợp.

Bạn nên biết nhà yến được xây lại từ nhà chim mồi

Ánh sáng được bố trí thích hợp với đời sống của chim yến. Từ khi trứng yến nở cho tới khi chim con 40-42 ngày tuổi có thể bay được, thì không cần đóng cửa và nhà chim khá sáng. Với cách đóng bớt cửa để làm tối phòng, chim mồi sriti sẽ vội vã rời chỗ đến nơi sáng hơn hoặc tìm kiếm nhà mới thích hợp hơn. Trong thời gian này chim yến con nở ra sẽ ở thường xuyên trong ngôi nhà tối. Để chim yến con quen và muốn về làm tổ thì phải canh gác xung quanh để phía ngoài yên tĩnh, bởi vì yến thích ở nơi yên tĩnh. Ngoài ra cần phải loại bỏ địch hại và sâu bọ gây hại cho chim, để nó cảm thấy không bị phiền nhiễu

Việc tháo dỡ ngôi nhà phải thực hiện cẩn thận và từng bước, ban đầu không tháo gỡ tất cả, đầu tiên làm ở phần dưới, gỡ tách mở ra từng mảng tường.

Mỗi ngày cắt mở một ít, hết phần này đến phần khác, dần dần tất cả phần tường sẽ được lấy đi, lộ ra cái khung từ trên mái xuống.

Cũng cần thiết phải chú ý, quá trình tháo gỡ nhà chim mồi phải thực hiện vào thời gian ban ngày lúc chim đi ra ngoài kiếm mồi, khoảng từ 9h00-15h00. Phải làm cẩn thận để không ảnh hưởng đến chim yến. Nếu cách tổ chức hoạt động là tốt và hợp lý thì chim mồi sẽ đến nhà mới và làm tổ vào mùa vụ đẻ trứng. Sau đó trứng của chim mồi sriti sẽ được lấy đi và thay trứng của chim yến vào đó, từ đấy trong tổ này sẽ không nở ra chim mồi con nữa.

Nâng cấp nhà chim mồi

Khi tiến hành cải tạo lại ngôi nhà của chim mồi thành nhà yến ta cần tiến hành xử lý một cách cẩn thận và dần dần. Nếu làm theo cách thô thiển vội vã, thì chim mồi tuy đã sống ở đó cũng sẽ bay đi và không trở về nữa. Điều này sẽ rất tai hại cho người nuôi chim. Muốn can thiệp một cách nhẹ nhàng vào nhà chim mồi, thì việc cải tạo lại ngôi nhà sẽ thực hiện theo phương pháp từng bước, tới mức chim mồi ở trong nhà không cảm thấy bị xáo trộn.

Khi tiến hành xây dựng lại ngôi nhà, ngoài việc phải chú ý đến nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng phù hợp với đời sống của chim yến còn phải chú ý đến gỗ và vật liệu xây đựng, nói chung là phải hết sức cẩn thận không để sai sót.

Trong quá trình thay thế trứng, cần tránh cầm trực tiếp vào trứng để không có “hơi người”, vì điều này sẽ khiến chim mồi không muốn ấp trứng, cần phải lấy trứng, thay đảo trứng bằng cái thìa hoặc giấy mỏng mềm. Trước khi thay thế trứng chim mồi bằng trứng yến cũng phải đo đạt kích thước tổ chim mồi để tính toán nên cho ấp 1 hay 2 trứng. Trường hợp tổ chim mồi nhỏ hơn hoặc tương đương với yến sào Khánh Hòa, nếu ta cho ấp 2 trứng yến, thì khi chim nở ra hai con yến con và lớn lên, tổ sẽ bị chật.

Như vậy, một con yến có thể bị rơi ra và chết. Điều đó sẽ gây thiệt hại cho chủ nhà. Nếu cả hai con yến con cùng lớn lên và không bị rơi thì đòi hỏi chim mồi mẹ phải tốn nhiều thời gian và năng lượng để nuôi chim con hơn. Chim yến con sinh trưởng tốt và khoẻ mạnh, sẽ sản xuất ra nước bọt đủ để làm ra những yến sào Khánh Hòa tốt.

Làm thùng nuôi chim con

Thùng nuôi chim con Ngôi nhà mới xây này làm ra ngoài nhà cũ của chim mồi, làm từ từ cho đến khi ngôi nhà cũ của chim mồi nằm vào trong tường của ngôi nhà mới xây. Nếu điều kiện của ngôi nhà mới thích hợp với vi tập quán của chim mồi, thì từng bước chim mồi sẽ bay vào, làm tổ và cư trú ở trong. Khi trong ngôi nhà mới đó có khoảng 100 cặp chim mồi sinh sống và làm tổ, thì ngôi nhà cũ sẽ được dỡ bỏ dần dần.

Thu hoạch yến sào Khánh Hòa như thế nào? Thu hoạch 4 lần trong năm

Phương pháp thu hoạch này thường thực hiện cho trường hợp chim đã thích thú ở trong nhà này với mật độ cư trú dày và đã ở khá lâu trong ngôi nhà đó.

a/ Thu hoạch lần đầu: Tiến hành khi tổ đã làm xong, sẵn sàng được dùng để chim đẻ trứng, nhưng chưa có trứng. Khi lấy tổ đi chim bắt buộc và ngay lập tức làm tổ lại với tốc độ nhanh, có thể chỉ trong vòng 1 tháng. Phương pháp thu hoạch này được gọi là phương pháp cưỡng đoạt (trộm tổ).

b/Thu hoạch lần hai: Thực hiện lấy tổ (bật tổ) khi chim đã làm xong tổ và đẻ xong 2 quả trứng. Lấy trứng đi, rồi bật tổ ra. Tiếp tục, chim sẽ làm lại tổ và đẻ trứng. Phương pháp thứ 2 này sẽ không làm khi trứng mới chỉ 1 quả. Phương pháp thu hoạch này gọi là phương pháp loại bỏ trứng.

c/Thu hoạch lần thứ ba và lần thứ 4 giống như lần thứ 2: Cái lợi của phương pháp thu hoạch 4 lần trong 1 năm là thời gian thu hoạch nhanh, chất lượng yến sào Khánh Hòa tốt, và tổng sản phẩm yến sào Khánh Hòa trong 1 năm nhiều hơn. Nhược điểm của phương pháp này là không bảo quản và gìn giữ tốt đàn yến, vì đàn yến không kịp phục hồi lại. Nếu cứ thực hiện liên tục, tổng số đàn chim yến sẽ giảm, và lâu dài chim sẽ cảm thấy mất yên tĩnh, bởi vì chim có bản năng của loài là tự phòng vệ. Kết quả là chim sẽ tìm chỗ mới yên tĩnh hơn. Mặt khác, tổ chim đần dần nhỏ và mỏng hơn, bởi vì sự sản xuất nước bọt không đủ khả năng cân bằng và không chế tiết kịp với thời gian làm tổ.

Phương pháp thu hoạch này thực hiện một cách nhàn nhã hơn, vì đã có sự chú ý đến phát triển quần đàn yến. Trong một năm cũng lấy tổ 3 lần.

b/Thu hoạch lần 2: Thực hiện theo phương pháp cưỡng đoạt (trộm tổ). Yến sào Khánh Hòa được lấy lúc tổ đã làm xong nhưng chưa có trứng. Tiến hành thăm trứng vào mùa chim làm tổ phát đạt nhất. Phương pháp này nhằm mục đích kích thích chim làm tổ tiếp trong một thời gian ngắn nhất. Với cách kích thích này chim sẽ sản xuất và tiết nhiều nước bọt hơn để trong thời gian 40 ngày tổ sẽ làm xong. Ta quan sát thấy chất lượng mùa vụ thu hoạch lần 2 tốt hơn lần đầu, yến sào Khánh Hòa trắng hơn bởi vì chưa trộn lẫn các thứ bẩn của chim con nhưng tai tổ nhẹ và kích thước nhỏ hơn.

c/Thu hoạch lần 3: Thực hiện với phương pháp loại bỏ trứng. Tổ chim đã nhận được 2 trứng nhưng chưa nờ. Trứng sẽ bị loại bỏ hoặc vứt đi, chất lượng và tai tổ tốt hơn so với lần thu hoạch đầu và thứ 2, tuy nhiên hình dáng tổ chưa hoàn chỉnh. Làm tốt hệ thống thu hoạch ba lần trong một năm sẽ dẫn đến các điều sau đây:

Với phương pháp cho chim tự ấp nở ở lần thu hoạch 1, nhiều trứng được nở thành chim con, thay thế cho các chim yến già đã chuyển đi hoặc bị chết (khoảng 15 – 17% năm), như vậy đàn yến trong nhà sẽ được phục hồi.

Sự sắp xếp việc thu hoạch lần 1 theo cách trên trong toàn bộ các mùa thu hoạch của năm sẽ làm cho quần đàn yến trong nhà tăng nhiều lên, bởi vì số lượng chim già chuyển đi hoặc bị chết ít hơn so tỷ lệ với tổng số chim yến con mới nở.

Các trứng bị loại bỏ sau lần thu hoạch thứ 3 có thể được sử dụng để tăng quần đàn yến bằng 2 cách ấp nở như đã trình bày.

Tuy nhiên, với phương pháp thu hoạch 3 lần này đòi hỏi nhà nuôi chim yến phải hết sức chính xác, cẩn thận, nhất là phải chú ý đến mùa vụ. Hợn nữa thu hoạch lần 1 phải vào đầu mùa mưa, bởi vì vào mùa mưa các thức ăn thiên nhiên rất phong phú, sẵn sàng cung cấp cho chim con mới nở.

Cần chú ý đặc điểm thời tiết của từng địa phương, vì điều này có quan hệ với sự nẩy nở sâu bọ là thức ăn của chim yến. Thường thì đỉnh phát triển sâu ở sau đỉnh mưa khoảng 15 ngày đến 1 tháng. Ví dụ ở Khánh Hòa vào mùa khô (tháng 1 – 4) số lượng côn trùng thu được thấp, còn mùa mưa (tháng 9-12) lượng côn trùng thu được khá cao, và vào tháng năm đến tháng 8 cũng có một đỉnh mưa nhỏ nên lúc này lượng côn trùng cũng có sự giao động tăng giảm đôi chút. Gần như phù hợp với đặc điểm mùa vụ đó, trong tự nhiên loài chim yến đẻ trứng tập trung vào giữa tháng 4, chim con được nở ra tập trung vào giữa tháng 5, chim non rời tổ vào khoảng giữa tháng 6 đến đầu tháng 7(NQP).

Chính vì các điều trên nhà nuôi chim yến hàng cần lập kế hoạch chính xác về lần thu hoạch “cho chim tự ấp nở” để chim con có đủ thức ăn, mặc dù chất lượng sản phẩm yến sào Khánh Hòa trong cả năm có sự khác nhau.

Thu hoạch 2 lần trong năm

Thu hoạch yến theo cách này phải hết sức chính xác, và thường dùng cho loại nhà chim yến mới xây, hoặc còn cần thiết nhân rộng quần đàn. Thực hiện theo cách cứ 6 tháng thu hoạch 1 lần. Đa số người nuôi chim sau khi thu hoạch lần đầu tốt cứ muốn thu hoạch thêm lần thứ 2, nhưng cần phải để trứng nở thành chim con và chờ cho nó biết bay đi kiếm mồi. Mặc dù hình dáng tổ hoàn chỉnh, nhưng chất lượng sản phẩm của mùa vụ thu hoạch lần 2 rất kém, màu tổ đen, bẩn, có giá trị thấp

Hiện nay, để tăng số lượng đàn chim yến, phương pháp ấp trứng chim yến hàng bằng máy đã không còn là một vấn đề khó khăn tại Việt Nam. Nhưng trở ngại mà chúng ta cần chú ý nhiều là chăm sóc chim yến con sau khi nở, vì có thể tỷ lệ chết rất cao.

Chim yến con mới nở phải để trong máy ấp. Lúc này cơ thể con trần trụi, không có lông và rất yếu ớt. Do chim con chưa có lông, điều hoà thân nhiệt kém nên phải giữ nhiệt cho tốt. Ngoài ra trong bụng còn tích khối noãn hoàng, lòng đỏ dự trữ cho quá trình phát triển một số ngày sau nở, nên chim dễ bị lạnh khi nhiệt độ thấp. Nếu phần dưới bụng không đủ ấm dẫn đến xơ cứng không tiêu hoá được, viêm nhiễm là nguyên nhân chính gây chết trong thời gian sau khi noãn hoàng đã hấp thu hết, nên việc giữ ấm trong thời gian đầu là hết sức quan trọng.

Chim yến con chưa có khả năng tự ăn, nên phải đút cho chim ăn bằng một ống nhựa nhỏ vát đầu và không nhọn hoặc gắp thức ăn bằng pince nhỏ. Thức ăn của chim yến con là trứng, nhộng, ấu trùng tươi của kiến, ong và mối. Chim con bắt đầu ăn muộn nhất là 24 giờ sau khi nở. Cho chim ăn tối thiểu ngày 3 lần; đó là lúc 8 giờ sáng, 12 giờ trưa và 16 giờ chiều. Trong tự nhiên, chim mẹ rời tổ đi kiếm mồi lúc 4 giờ 30 sáng, bay vào đất liền kiêm mồi và trở về mớm mồi cho chim con vào lúc 5 – 6 giờ và 17 – 18 giờ, buổi trưa tỷ lệ mớm mồi thấp. Ấu trùng non của các loài kiến ong có thể thu thập từ trong tự nhiên hoặc tự gây tạo ra. Trong thực tế hiện nay cũng đã có những phương pháp nuôi kiến và các loại thức ăn sống cho chim con.

Sau khi nở từ 1 – 10 ngày chim được tiếp túc sống trong máy ấp, với nhiệt độ thấp vào khoảng 35 – 36 độ C, ẩm độ 65 – 70%, có độ thông thoáng nhưng không có gió lùa. Trong thời gian này vì chim còn cần sự điều hoà nhiệt độ của máy ấp, nên chúng ta phải kiểm soát các của động của chim yến con. Nếu chim không được yên ổn, vi nhiệt độ của máy có thể quá nóng, thì phải giảm bớt độ nóng. Mỗi ngày hạ nhiệt độ xuống 1 – 2 độ C bằng cách mở rộng lỗ thông khí của máy ấp theo từng giai đoạn của lứa tuổi, mỗi ngày một ít. Sau 2 – 3 ngày cơ thể chim con dần dần cứng cáp, đứng dậy ổn định hơn.

Cách săn sóc chim khi đưa chim ra khỏi máy ấp

Khoảng sau 10 ngày, chim đã ra lông, lớn hơn và mạnh mẽ hơn, có thể dời chim ra khỏi máy ấp, chuyển chúng vào trong một cái hộp chuyên dùng, để tiếp tục săn sóc đặc biệt. Điều quan trọng là giữ ấm cho chim, đừng để chim lạnh, kiểm soát nhiệt độ bằng vặn to hoặc nhỏ đèn nhưng phải có độ thông thoáng. Thùng này lại đưa vào trong một căn phòng ấm. Trong phòng này vẫn đút cho chim ăn như lúc đầu. Ngoài ra độ ẩm vẫn kiểm soát như cũ. Cũng có thể đưa chim lên các tổ giả được gắn trong thùng này. Thời gian này cục mồi to hơn, khoảng cách giữa hai lần ăn ngắn hơn. Cho chim uống nước từ ngày thứ 10.

Hộp săn sóc này là một thiết bị đặc biệt có thể điều chỉnh nhiệt độ giống như cơ thể tự nhiên của chim mẹ. Hộp được làm bằng bìa cứng có chỗ thoát hơi ra và đèn đặt ở giữa. Để biết nhiệt độ có thích hợp không ta cần xem hành vi của chim. Nếu nhiệt độ quá thấp chúng sẽ tập trung một chỗ gần đèn sưởi; nếu nhiệt độ quá cao chúng tản ra ở những nơi mát mẻ hơn, duỗi cánh. Buổi tối bắt buộc phải sưởi ấm cho chim. Cần để ý những ngày mưa, nhiệt độ phòng ấp bị hạ thấp và độ ẩm lại quá cao.

Nhìn chung cần phải siêng năng, săn soc cẩn thận, kiên nhẫn để chim yến con có thể lớn lên và phát triển thành chim yến trưởng thành rồi tiếp tục sống trong ngôi nhà chuẩn bị.

Thiết bị hỗ trợ nuôi chim yến và phương pháp dụ chim yến vào nhà

Cách cho chim yến con tập bay

Sau 35 ngày tuổi chim con đu bám trên tổ giả và sau đó tập bay. Sau 40 – 43 ngày chim tập bay nhiều trong nhà yến. Sau khoảng 43 ngày chim con sẽ được lựa chọn, cách lựa chọn, cách lựa chọn chim phương pháp sau đây:

Chim trông khoẻ mạnh

Hai cánh chim có thể tự chéo lại được

Chim muốn bay ra khỏi thùng

Đem những con chim này vào trong căn nhà chim mà ta đã chuẩn bị. Điều đáng chú ý là cần dời chúng vào ban đêm chứ không phải ban ngày. Muốn tập bay cho chim người ta đưa thùng đựng yến đặt trên các thành gỗ có chiều cao từ 2m trở lên. Với độ cao này sẽ giúp chim tập bay, đó là vào buổi sáng hôm sau. Khi trời sáng, vào thời gian đàn chim bắt đầu bay đi kiếm mồi, những con chim con này sẽ rơi mình từ trên cao xuống. Với độ cao này giúp chim con vươn cánh trên không trung và sau đó sẽ bay theo những con chim yến lớn. Khi mặt trời bắt đầu về chiều, các chim con này lại theo đàn bay về, rồi cứ tiếp tục như thế qua những ngày kế tiếp. Cũng có phương pháp khác mà các nhà yến đã sử dụng và có hiệu quả ở Công ty Yến Việt, Yến Sào Khanh Hoà, đó là chuyển chim con sang tổ giả khá sớm. Tổ giả được gắn trực tiếp trên thanh gỗ treo tường, cách mặt đất 2m để tiện thao tác cho chim ăn.

Nếu người nuôi chim đã tập thành phản xạ có điều kiện cho chim ăn thì thậm chí chim sẽ bay đến để nhận mồi. Khoảng 50 – 60 ngày chim con phát triển đầy đủ có thể rời nhà yến.

Trong thời điểm hiện tại, hướng nuôi chim con để đem chim thả vào trong một nhà mới chưa có chim ở với hy vọng chim bay về sống và làm tổ tại đó là chưa khả thi về mặt kinh tế và nếu tiếp tục có thể ảnh hưởng đến khả năng tăng số lượng đàn yến nói chung do người nuôi chim tìm mọi cách lấy trứng yến. Trong quá trình nuôi chim con cần chú ý vệ sinh tổ, quan sát sức khoẻ của chim và phân chim.

Thức ăn tự nhiên là nhộng non, ấu trùng kiến và ong. Nguồn dinh dưỡng của loại thức ăn này rất cao, thành phần đạm chiếm đến 42 – 67%. Hiện này, nuôi chim con theo cách giai đoạn đầu cho ăn 3 lần/ ngày, cục mồi: 0,6 – 1gam. Cần bổ sung enzym thích hợp cho cục mồi của chim con. Có tư liệu cho biết chim bắt đầu ăn thức ăn cứng vào ngày thứ 7 – 9. Thời gian chim non trên tổ kéo dài 5 tuần, cả hai bố mẹ cùng mớm mồi. Người ta quan sát thấy trong thời gian sau cục mồi lớn hơn khoảng 1,7gam. Khoảng cách thời gian mớm mồi gần hơn, gần nhất là 30 phút. Giai đoạn sau chim con ăn bọ cánh cứng, kiến,, ong bắp cày, côn trùng bay. Loại thức ăn này đáp ứng nhu cầu chất khoáng trong thời kỳ sinh trưởng nhanh và mọc lông.

Nước uống cho chim con cũng rất cần thiết, chim rất thích uống nước, cho chim uống từ ngày thứ 10 sau khi nở. Nước cất, nước tinh khiết, nước khoáng, nước vòi đều phải sạch sẽ không nhiễm khuẩn.

Người ta cũng cung cấp thêm vài loại nước uống chuyên cho chim con. Cho chim uống 1 – 4 ml dung dịch hỗn hợp glucose + nước + vitamin + chất khoáng.

Thức ăn bổ sung, ngoài thức ăn sống là kiến non nhộng non người ta còn cho chim ăn thêm loại thức ăn côn trùng đóng hộp, với hàm lượng protein cao đến 56%, là thức ăn tự nhiên 100%. Đây là giống ruồi dấm Drosophila melangate. Thức ăn được cung cấp ngay trong nhà yến, và gần với nơi làm tổ, khi chim yến bắt đầu làm tổ nó không phải đi xa, không phải mất nhiều năng lượng, chim con cũng đủ mồi để lớn lên nhanh chóng và đủ sức rời khỏi tổ. Nhờ cách nuôi này số lượng chim và năng suất nhà yến tăng lên nhanh chóng.

Trứng yến: Những điều cần biết từ A đến Z

Loại thức ăn tăng cường nhân tạo tổng hợp, cũng được dùng cho chim con và chim con tiếp nhận tốt. Trộn 1 hỗn hợp gồm sữa + bánh biscuit + trứng luộc xay nhuyễn, cho chim ăn 3 giờ 1 lần. Tỷ lệ các thành phần và liều lượng sử dụng cần được tính toán.

Rõ ràng thành phần thức ăn, số lần và liều lượng cho ăn có thay đổi theo quá trình phát triển của chim con, đặc biệt chú ý giai đoạn 10 – 20 ngày tuổi, sinh lý tiêu hoá có một số thay đổi nhất định và đây là giai đoạn chim mọc lông nhanh nên cần nhiều chất dinh dưỡng hơn. Thời gian này nếu không được chú ý chim con sẽ chết hàng loạt. Ngoài ra phải có tiêu chuẩn vệ sinh khử trùng nghiêm ngặt.

Vấn đề bệnh tật của chim yến con

Chim yến con rất hay bị bệnh, đặc biết ở 10 – 20 ngày tuổi. Tỷ lệ chết ở giai đoạn này rất cao. Vì vậy, cần có biện pháp tăng sức đề kháng của chim và thực hiện chế độ vệ sinh nghiêm ngặt trong quá trình nuôi.

Nhìn chung với một số loài chim khác, chim non có thể nhiễm bệnh chúng tôi và Salmonella, qua đường trứng hoặc qua rốn. chúng tôi và Salmonella, qua đường trứng hoặc qua rốn. chúng tôi dễ dàng xâm nhập qua vết thương ở rốn gây viêm túi lòng đỏ. Chết trong vòng 1 tuần tuổi hoặc 2 đến 4 tuần tuổi, trong trường hợp này người ta phòng bệnh là chủ yếu, như vệ sinh máy ấp nở, nhà xưởng, cho uống kháng sinh + B1 ở 1 – 3 ngày tuổi, bôi cồn iod vào rốn…

Những con chim có hiện tượng bị bệnh cần phải cách ly ngay lập tức, có chế độ săn sóc riêng và giữ ấm cho chim. Hiện tượng chim con sình bụng trong quá trình nuôi, và nâng cao tỷ lệ sống của chim con là một nội dung cần tiếp tục quan tâm nghiên cứu.

Cho đến nay nhiều phát biểu chính thức là loài chim yến này không bị H5N1. Tại một số nước người ta thương xuyên lấy chất thải của chim để kiểm tra H5N1 nhưng đến nay chưa phát hiện thấy có hiện tượng nhiễm bệnh này trên đối tượng chim yến. Họ cho răng chim yến thường xuyên bay và ăn côn trùng trên không trung nên khả năng bị bệnh hiếm hơn. Tuy nhiên, họ cũng nhắc nhở là chưa khẳng định hoàn toàn chắc chắn chim có bệnh hay không trong trường hợp nhà yến nằm ngay trung tâm phát bệnh H5N1.

Cách xử lý quan trọng nhất là phòng bệnh hơn chữa bệnh, khử trùng, giữ gìn vệ sinh từ khâu kỹ thuật. Ngoài ra cần bổ sung thêm vitamin, khoáng chất… để tăng cường sức đề kháng của chim con.

Nuôi chim rơi

Trong tự nhiên một số chim con thường rơi khỏi tổ vào thời gian 16 – 22 ngày tuổi, phần lớn đó là những con chim yếu, nhận được thức ăn ít hơn trong cặp chim cùng tổ mà bố mẹ không thể chăm sóc đều được.

Khi chim con bị rơi khỏi tổ vì chim chỉ bám một cách yếu ớt cần phải được tăng cường chăm sóc ngay lập tức. Những con chim không có bố mẹ này phải bắt nó ăn cách 2 giờ mỗi lần với thức ăn có trộn với côn trùng sống và phải giữ nó cho ấm.

Ván gỗ để chim làm tổ: Là loại gỗ mềm, xốp rỗ mặt nhưng có độ dai bền, cho phép móng sắc nhọn của chim bám dễ dàng, nước bọt dính dễ dàng, nhờ vậy tổ có hình dạng bình thường giống chén trà bổ đôi và không bị kéo dài.

Các loại gỗ cứng, với các thớ sợi rắn, có mùi dầu, nhựa cây sơn, có sắc tố đậm, nhuộm màu, bị bào nhẵn… hoặc kém chất lượng như ẩm mốc, mụt nát đều không thích hợp.

Có thể dùng loại gỗ chuyên dùng cho nhà yến có tên gọi là SWO 2 hoặc một số loại gỗ có đặc tính nhẹ, không mùi, khong cứng thích hợp để thay thế gỗ ngoại nhập và hiện nay đã dùng thành công tại Việt Nam.

Thiết bị phun nước, phun sương: Máy bơm nước PUW-2300 chuyên dùng cho nhà yến, giúp duy trì độ ẩm ổn định (75 – 85%), giảm nhiệt độ, hạn chế sự sinh trưởng của nấm mốc, và nhờ đó bảo đảm chất lượng tổ yến. Nhiệt kế và ẩm kế: để theo dõi nhiệt độ và ẩm độ trong nhà yến, có thể dùng ẩm kế tóc và ẩm kế kỹ thuật số treo cách sàn 1,5m là thích hợp nhất.

Máy đo ánh sáng PML-06

Băng cassette, đĩa CD phát tiếng kêu gọi bầy đàn: Có nhiều loại băng, khi mua cần chọn đúng loại băng tốt có hiệu ứng gọi chim vào nhà. Thường người ta phải thu tiếng gọi bầy đàn trong nhà yến đã sản xuất trên 5kg tổ yến, để chim cảm thấy trong nhà nay đang có nhiều yến sinh số, làm tổ, sinh sản.

Hiện nay, trên thị trường có bán các đầu máy tự động phát tiếng chim trong đó đã được chương trình hoá. Rất nhiều loại khác nhau, lấy ví dụ, High-End Audio Swiftlet System HKBS – 13000 là đầu máy đang được sử dụng thành công trong nhiều nhà yến, giúp dụ yến từ các trại khác và từ đảo yến bay về.

Gương soi cần có để kiểm tra trứng. Đèn dầu tiện lợi cho ngươi đi thu tổ và hoán đổi trứng. Tổ giả kích thích để chim làm tổ. Hộp đựng trứng. Dung dịch có mùi kích thích hấp dẫn chim yến. Bột rải sàn tạo mùi thân quen. Thuốc diệt các loài động vật (như chuột gián, gián, kiến, rận rệp…) gây hại cho yến như PCL-5 (Malaisia).

Hạt giống cây keo dậu (tìm hiểu cách trồng cây keo dậu tại ĐÂY)

Phương pháp dụ chim vào nhà

Chim yến sống thành bầy đàn trong thiên nhiên, cần lang thang và trà trộn với nhau để chúng có thể sinh sản một cách thành công. Không thể làm theo cách là bắt chim ở một nơi nào đó thả vào nhà yến là hy vọng một cách vô căn cứ là chim sẽ ở lại làm tổ.

Thậm chí ngược lại, sau khi thả vào đó chim sẽ nhanh chóng bay mất, báo cho bầy biết sự nguy hiểm và sẽ không trở về nhà yến ấy nữa.

Người ta chỉ có thể dụ chim yến bằng cách tạo ra những đặc điểm môi trường giống như tự nhiên để đàn yến có thể nhìn thấy, nghe thấy và hiểu được đó là nơi thích hợp để chúng có thể sống an toàn.

Dụ chim vào nhà bằng chim yến bụng trắng là phương pháp phổ biến tại Malaysia

Như trên đã đề cập, chim yến tổ trắng có thể sống lần lộn với một số loài yến khác nhau như yến xiêm, yến bụng trắng sapi – C.Esculenta và yến sriti C.linchi. Người ta đã tìm ra bí quyết nuôi chim yến bằng cách dự vào loài chim “yến mồi” này.

Trước khi dụ chim yến tổ trắng vào nhà thì bao giờ cũng tìm cách dụ chim mồi vào nhà trước đã. Vì người ta đã phát hiện thấy khi chim C.Linchi có thể bay vào nhà mới này thì chim yến cũng thường muốn vào trong các ngôi nhà đó, nhất là khi số lượng chim này tăng lên và thải ra nhiều chất bẩn của nó.

Khi xây mới một ngôi nhà mà có chim yến bụng trắng C.Linchi vào sống trong đó, chứng tỏ ngôi nhà này phì hợp với đặc điểm sống và hoạt động của chim yến tổ trắng. Bắt đầu là một cặp chim C.linchi bay vào, chúng ta cố gắng giữ gìn để chim tăng số lượng lên khoảng 50 – 100 cặp.

Sau khi yến tổ trắng và yến C.linchi cùng làm tổ trong ngôi nhà mới, ta giảm ánh sáng đi vào toà nhà, để trong các phòng trở nên tối hơn. Vì yến tổ trắng thích làm tổ trong các căn phòng tối, còn yến C.linchi do không sống trong nhà quá tối chúng sẽ bay ra nhường ngôi nhà đó cho chim yến tổ trắng. Chưa thấy tài liệu nào đề cập đến là ở Việt nam có tồn tại loài yến bụng trắng C.linchi.Trong những năm 60 để phát triển nghề nuôi yến lấy tổ, Malaysia đã cho nhập giống chim này và đã thành công. Ở Thái Lan đã thành công trong việc dụ yến vào nhà không cần sự hỗ trợ của chim mồi.

Phun quét các mùi đặc trưng quen thuộc

Chim yến có khứu giác rất nhạy, và nó chỉ làm tổ trong các vùng mà chúng ngửi thấy có đàn yến ở gần đấy. Do vậy các nhà yến sẽ được phun dung dịch có mùi thơm hữu cơ để chúng ngửi thấy giống như mùi của cơ thể chim yến mà không phải là chất hoá học có thể làm hại chúng hoặc làm ô nhiễm tổ của chúng khi chúng xây dựng tổ. Nếu có phun quét mùi này cùng với tiếng chim gọi trong mùa giao phối thì sẽ khuyến khích chúng chấp nhận ngôi nhà đó như là ngôi nhà mới của mình để làm tổ sinh sản.

Nhà nuôi chim yến nên xây dựng ra sao?

Chim yến không thích các ngôi nhà mới có mùi xi măng, nên để dụ chim vào nhà, xà gỗ là gỗ cũ được phun nước có mùi rửa tổ chim hoặc để làm gỗ không có mùi gỗ mới người ta quét thêm chất chuyên dùng nhâp từ nước ngoài (dung dịch LNP-25, Malaysia), hoặc là lắp thêm một số thanh gỗ cũng từng được chim yến khác bám làm tổ. Ngoài ra có thể phun dọc tường bê tông các chất đặc biệt hấp dẫn chim như dung dịch P.W. của Indonesia; MSC-87 của Malaysia, đồng thời cũng để khử mùi xi măng và vôi là mùi không thích hợp với chim yến. Phải phun cách gỗ khoảng 1 m và không phun vào ván gỗ. Hoặc có tư liệu giới thiệu là trộn lẫn trong nước quét tường với nước trứng vịt để tạo mùi tanh.

Hiện tại một số nơi ở nước ngoài còn bán các tầm gỗ kích thước nhỏ có tầm hormone, đủ lắp vào góc của hệ thống khuôn gỗ, tấm gỗ này bôi quét hoặc tiêm tầm mùi thơm hấp dẫn trong mùa sinh sản giao phối của chim yến. Chim thích những tầm gỗ đã chuẩn bị sẵn này, sẽ đậu lại trên đó với thời gian dài hơn để thích thú với tiếng gọi bạn tình phát ra từ loa được gắn gần sát tấm gỗ. Có một số con cảm thấy an toàn khi chúng đậu lên tấm gỗ HNP-22, chúng sẽ bay ra, gọi bạn tình đến và quần đàn yến đấy để làm tổ.

Sàn nhà có thể rải một ít phân chim, chú ý khi nhà bẩn đừng rửa. Tuy nhiên, ở những nhà đã có nhiều chim ở thì phải thường xuyên dọn phân chim vì nếu không căn phòng sẽ quá nóng do sự toả nhiệt trong quá trình phân huỷ chất thải và tăng nồng độ NH3, CO2…

Dụ chim bằng tiếng gọi bầy đàn

Phương pháp thường được dùng để dụ chim yến vào nhà mới, đã được đề cập trong nhiều tài liệu, đó là sử dụng 1 băng cassette hoặc đĩa CD có tiếng gọi của chim yến hoặc chim linchi. Băng cassette có tiếng gọi bầy đàn này có thể mua ở các công ty chuyên bán thiết bị cho nhà yến.

Khi nghe giọng chim yến gọi bạn tình nhiều lần từ bằng phát ra, những con chim yến bay qua gần đấy sẽ bay nhanh đến ngôi nhà có tiếng gọi của bạn. Đi tìm nơi phát ra tiếng gọi, chúng sẽ bay dần vào trong nhà. Khi đã bay vào nhà rồi chim nhận thấy điều kiện sống phù hợp với chúng, do đó chim gọi nhau đến tiếp mỗi ngày, số lượng đàn chim nhiều hơn và dần dần sẽ làm tổ ở đây.

Thường người ta bật băng có tiếng gọi bạn vào lúc 7h – 12h trưa và 16h – 18h, lúc mà chim vừa kiếm ăn về; cũng có thể mở liên tục từ 7h – 19h. Hiện nay, các băng cassette này có nhiều loại: gọi chim vào nhà, dụ chim ở lại. tiếng đàn yến gọi nhau ở ngoài trời, tiếng gọi bạn khi động dục giao phối trong mùa sinh sản, tiếng của chim yến bụng trắng… Tuỳ theo điều kiện của chủ đầu tư để lựa chọn.

Tại thị trường Malaysia hiện có trên 1000 kiểu đĩa CDS về tiếng gọi chim yến, trong đó chỉ có một số lượng ít là có hiệu quả dụ chim. Vì vậy, người mua phải biết chọn lựa cho đúng. Nguồn gốc băng đĩa phải rõ ràng và chọn chính xác tiếng yến gọi bạn ghép đôi giao phối. Trên băng có ghi rõ tem nhãn tiếng chim mẹ, chim con, đây là yếu tố quan trọng trong việc dụ được chim vào nhà và ở lại trong đó. Tỷ lệ thành công của các nhà yến rất khác nhau khi ta dùng các băng gọi chất lượng thấp và cao.

Hiện nay, các loại máy phát tiếng chim theo dạng chương trình hoá đã khá phổ biên ở Malaysia, Indonesia, Thái Lan. Có loại máy thông dụng cho những người mới bắt đầu nuôi yến gồm 1 máy DVD player và một máy tăng âm, qua hệ thống này tiếng chim trong sáng rõ ràng và chính xác. Hệ thống máy này 1 nối với loa và 1 bộ phận định giờ.

Loa phát tiếng gọi bầy đàn đặc trên đỉnh mái nhà gần cửa ra vào là loa giọng kim (tweete) loại có thể nghe với khoảng cách xa để dụ chim từ xa bay lại gần; đặt hướng lên bầu trời với góc nghiêng tối thiểu 60 độ so với mặt bằng. Ở cửa ra vào thường có 2 loa đặt hai bên và 1 loa đặt trong phòng lượn gắn ở phía giữa và đối diện với lỗ cửa. Ngoài ra có thêm nhiều loa khác đặt ở sau phòng lượn để xây dựng đường chim bay mới hoặc đã có sẵn, vào sâu hơn trong các phòng tầng 1 tầng 2 đến noi chim làm tổ. Ở đây đều là các loa giọng kim tân số trung có điều biến. Ban đầu nhiều chim yến sẽ vào làm tổ cạnh cách loa nhỏ.

Các tư liệu gần đây cho thấy: 50% sự thành công của nhà yến là nhờ sử dụng hệ thống âm thanh chim yến tốt, hệ thống âm thanh này cao về cuối, cộng thêm với việc đặt loa giọng kim đúng chỗ, 50% là từ thiết kế nhà yến đúng và thích hợp.

Tiếng loa gọi chim trong thành phố cũng gây nên tiếng ồn, chính quyền ở Malaysia đã phải ra quy định giảm tiếng kêu gọi bầy đàn xuống. Mức quy định là không quá 40 decibels, đo cách từ 6m từ tường nhà nuôi chim. Nếu chỉ có ít nhà chim trong thành phố thì chưa phát sinh vấn đề.

Gắn một số tổ giả lên ván tổ hoặc tường để chim đu bám và kích thích chim làm tổ.

Tổ giả kích thích này có thể làm tổ nhựa có lót loài vải như khăn mặt bông hoặc chính là tổ cỏ của yến bụng trắng. Tổ giả có tác dụng giúp các con chim khó làm tổ và giúp chim non tập xây tổ, chúng thường làm lên trên lớp vải bông một lớp mỏng nước bọt đông cứng và sau đó là đẻ ngay.

Đa số tổ mới làm trong các nhà này đều theo kiểu như vây. Người ta cũng đang nghiên cứu dùng tổ giả thay thế một phần tổ thật, đề chim ấp trứng và nuôi con trong tổ giả mới mục tiêu tăng sản lượng.

Phun sương.

Chim yến rất thích mưa phùn, “mùa xuân chim yến về” vì mùa xuân hay có mưa phùn. Chim nhìn thấy các giọt sương nước bay như những đám côn trùng. Vì vậy người ta lắp các vòi phun nước vừa làm mát ngôi nhà vùa kích thích chim. Thiết bị phun sương cần gắn với một máy và có thể qua hệ thống lọc. Thiết bị phun sương có nhiều loại, nếu để hấp dẫn chim bay xung quanh gần ngôi nhà và bay vào nhà thì cần lắp trên mái nhà gần với lỗ ra vào của chim. Nếu chim bay cao quá muốn kéo chim bay xuống thấp và kích thích chim bay gần sat ngôi nhà yến thì cần đặt trong sân một vòi phun, cách mặt tiền nhà khoảng 4 – 6m phía trước lỗ ra vào, nhưng mức cao của nước phun không vượt quá cửa ra vào. Trong phòng chim cũng lắp thêm một số vòi phun sương khác để tăng độ ẩm và kích thích chim.

Liệu pháp thức ăn.

Để kích thích chim về nhiều, xung quanh nhà yến nên trồng một số cây mà yến ưa thích, như cây keo dậu Leucaena glauca, sung, chuối… vì chim có khuynh hướng tìm côn trùng xung quanh các cây này. Có thể tạo ra các cây, trái thối rữa và một số biện pháp nhất định để côn trùng phát triển mà không gây hại đến môi trường.

Ngoài ra cần chú ý thêm xung quanh nhà yến cần giữa sạch sẽ, đậy kín các thùng rác, nhặt sạch các túi nilong. Cần có đèn thắp sáng bên ngoài. Không được làm bắn nước tung toé trên sàn nhà. Có lịch làm vệ sinh phân yến để không ô nhiễm và gây nên mùi hôi quá trong nhà yến.

Hoàn thiện kỹ thuật ấp trứng chim yến không những giúp cho công nghệ nuối chim yến trong nhà mà còn làm tăng được quần đàn yến tự nhiên, tránh loại bỏ trứng một cách lãng phí.

Nội dung trong bài viết

1/ Phương pháp làm trứng yến hàng nở trong tổ chim sriti (c. linchi):

2/ Phương pháp ấp nở trứng bằng máy ấp:

Hai loài chim yến hàng và linchi hay ở gần nhau, có nhiều điểm giống nhau về chủng loại thức ăn, hệ thống sinh thái, sinh học nhân giống, đặc điểm cư trú…

Vì những đặc điểm giống nhau như vậy, người ta đã nghĩ đến việc có thể cho trứng chim yến hàng nở trong tổ của chim linchi, nhờ chim này chăm sóc một thời gian, sau đó cẩn thận đem nó ra nuôi, có cách cho ăn để chim lớn lên trở thành yến con và yến trưởng thành. Bên cạnh đó, cũng có 1 phương pháp mới được áp dụng là cho trứng nở và nuôi chim con trong máy ấp trứng. Sau khi nở, chim yến đủ lớn và biết bay, chuyển chúng đến toà nhà của chim yến, nhập vào đàn yến đã có sẵn trong ngôi nhà này.

Hoàn thiện kỹ thuật ấp trứng chim yến không những giúp cho công nghệ nuối chim yến trong nhà mà còn làm tăng được quần đàn yến tự nhiên, tránh loại bỏ trứng một cách lãng phí.

1/ Phương pháp làm trứng yến hàng nở trong tổ chim sriti (c. linchi):

Để cho trứng yến nở trong tổ chim mồi thì cần phải có đủ số lượng tổ chim này, và việc đầu tiên là phải thay thế trứng chim mồi bằng trứng yến. Ta sẽ thực hiện điểu này khi đến mùa đẻ trứng của chim mồi linchi. Lấy trứng phải tiến hành rất cẩn thận, không được cầm trực tiếp mà dùng cái muỗng nhựa, hoặc giấy lau (tissue). Cần phải tránh làm hỏng trứng và dính bẩn vào nó, vì điều này có thể làm cho chim mồi không muốn ấp nữa. Cố gắng để cho khi làm không xáo trộn trứng, không gây nhiều rung lắc và va chạm. Cần thay thế trứng vào ban ngày, khi chim mồi bay ra khỏi nhà để kiếm ăn. Nhờ chim mồi ấp trứng chim yến hàng ta sẽ nhận dược hàng loạt chim yến con, chim sẽ thực hiện sự tập bay và dần bay ra kiếm mồi.

Bước tiếp theo là sắp xếp nhà chim mồi trở thành nhà của chim yến, trên cơ sở tạo ra các điểu kiện vi khí hậu trong nhà phù hợp với chim yến. Các cửa phòng nào không cần thiết sẽ đóng lại để cho phòng trở thành tối hơn.

Sau khi chim nở một thời gian chim sẽ bay ra khỏi ngôi nhà. Thời gian chim ở trong hang động khoảng 30 – 40 ngày. Muốn chim rời khỏi hang ta thực hiện bằng cách làm xáo trộn chim mồi, vì chim này thích bay ra chỗ sáng.

Khi đến gần chim yến con, ta có thể làm nó bay ra khỏi tổ. Vì vậy, cố gắng ít làm điều này.

Loài yến sriti mà theo tác giả Tim Penulis PS (1996) đã mô tả và gọi tên la tinh là yến C. linchi có tồn tại ở Việt Nam hay không, chưa thấy có tài liệu nào đề cập, hơn nữa, ngay tên phân loại của loài chim ký tổ cũng còn là một vấn đề phức tạp. Tuy vậy, cũng đã có những tài liệu nghiên cứu sử dụng tổ chim yến cằm trắng Apus ajfìnis (House Swift) – là một loài yến khá phổ biến ở Việt Nam, để ấp trứng chim yến hàng (theo NQP). Theo mô tả của Nguyễn Cử, loài chim yến cằm trắng nhỏ hơn yến hông trắng, và đuôi hình vuông khi xoè ra( yến C. linchi có đuôi vuông hơi lõm), phân bố ở Nam Trung Bộ và Nam Bộ, sống tập đoàn, định cư, thường làm tổ tập đoàn xung quanh các mái nhà ngói trong thành phố. Thí nghiệm này đã thay thế 378 trứng chim yến hàng vào tổ của chim yến cằm trắng, kết quả có 22% trứng nở, 44,7% trứng không nở và 31% trứng bị hất ra. Một thí nghiệm khác cũng đã tiến hành tại thành phố Hồ Chí Minh, thu được 37,5% trứng nở, chim con sống được 30 ngày tuổi, sau đó đến 49 ngày tuổi chim yếu và chết dần (theo Hồ Thế Ân). Tỷ lệ nở của chim thấp có thể được giải thích từ mùa vụ sinh sản của hai loài này có những chênh lệch nhất định, vì phải chăng như các tác giả đã điều tra, chim yến hàng đẻ trứng từ cuối tháng 3 đến tháng 5, trong khi đó chim yến cằm trắng có giá trị cực đại của tuyến sinh dục vào tháng 3 và giảm xuống dần vào tháng 5. Tình trạng chim con yếu và chết dần trong thí nghiệm này có thổ còn có quan hệ với việc chưa tìm ra được 1 kỹ thuật tốt để nuôi chim con (vì chim mồi chỉ chăm sóc con một thời gian). Có thể nên tiếp tục nghiên cứu loài yến cằm trắng này để làm chim mồi hoặc du nhập chim mồi.

2/ Phương pháp ấp nở trứng bằng máy ấp:

Máv ấp được sử dụng là loại tủ ấm nhỏ, loại máy đã sủ dụng để ấp trứng chim cút. Máy này có thể mua ở hiệu hoặc tự chế tạo. Có thể dùng tủ ấp có nguồn điện hoặc dùng đèn dầu để đốt nóng.

Trước khi sử dụng đòi hỏi phải khử trùng tủ ấp, để diệt hết mầm gây bệnh có sẵn trong tủ ấp.

Để khử trùng máy ấp có thể sử dụng phương pháp sau:

+ Toàn bộ buồng tủ phải lau rửa sạch, tiếp đến lau rửa lại với than (bột than gỗ, hoặc than hoạt trộn với cồn ), và phơi nắng đến khô.

+ Sau đó đặt máy trong phòng ấp (hoặc ngăn buồng dùng để ấp).

+ Tốt hơn hết máy ấp được làm sạch lại lần nữa bằng cách trộn 6 gr KMnO4 trong 12 – 15cc dung dịch formalin cho 1m3 buồng máy ấp. Hai vật chất đã nói trên được tiến hành trộn trong chậu sành hoặc thủy tinh, với que khuấy. Tiếp đến đặt chậu này vào trong chỗ gần quạt của máy ấp. Đóng máy ấp lại trong một số giờ, sau đó lấy chậu ra. Tiến hành theo cách này có thể bảo đảm trong máy không có mầm bệnh.

Cần chọn loại tủ ấp có đèn tự động điều nhiệt (tốt nhất là với điện hoặc với đèn dầu). Làm cho nhiệt độ của máy ấp ổn định ở phạm vi 101 – 103ºF (tương đương 38o33 – 39o44) hoặc 40°c. Khi nhiệt độ chưa chỉ rõ ổn định, phải chờ đến lúc ổn định. Để kiểm tra nhiệt độ dễ dàng, tốt nhất là sử dụng nhiệt kế Fahrenheit (chia theo độ F), vì ta có thể nhìn thấy các khắc phân chia nhỏ hơn. Muốn nhiệt độ ổn định không bị lên hoặc xuống thì không khí trong buồng ấp phải có sự khấy động. Khi nhiệt độ quá nóng, cần làm cho đèn nhỏ lại, và khi nhiệt độ quá thấp phải vặn cho đèn to lên.

Trong khi sử dụng máy ấp điện chúng ta có thể dùng một thiết bị điều hoà nhiệt có chức năng điều hoà không khí trong máy ấp và có thể quay bên trái bên phải. Nếu nhiệt độ trong phòng ấp thấp quá thì tốt hơn là nên có thêm máy điều hoà nhiệt độ. Phương pháp này phải ỉàm đầy đủ cho tới khi sự chuyển nhiệt từ trước ra sau được cân bằng. Cũng có khi người ta sử dụng một quạt máy có thể đóng mở tự động phòng khi nhiệt độ rối loạn. Nhiệt độ rất cao có thể làm chết phỏi bên trong trứng. Khi nhiệt độ hạ xuống đến 36°66 (98oF) có thể làm trứng chậm nở hoặc không nở.

Độ ẩm trong máy ấp cũng là yếu tố quan trọng cần chú ý cẩn thận. Độ ẩm lý tưởng là 70%. Để đạt được độ ẩm 70%, thực hiện bằng phương pháp đặt các khay phẳng hoặc chậu nước để cung cấp hơi nước dưới khay trứng. Chú ý là khay hoặc chậu nước không được đổ đầy.

Hầu như phải tiến hành thử nghiệm để làm nhiệt độ, và độ ẩm ổn định trước khi cho trứng vào ấp, nói chung là phải chi tiết và cẩn thận. Rõ ràng là các tiêu chuẩn đề ấp nở nhân tạo trúng chim yến đã thể hiện sự khác biệt nhất định so với môi trường sống nói chung của chim.

Khi các trứng chim đã được chọn và chuẩn bị xong, ta đưa khay trứng vào máy ấp, sắp xếp theo hàng, không để trứng sát vào nhau. Trứng được lật đổi vị trí hai lần mỗi ngày. Lúc quay đổi vị trí phải làm hết sức cẩn thận, tránh rung lắc, để khỏi ảnh hưởng đến phôi sống trong trứng. Cứ 3 ngày 1 lần tiến hành soi trứng. Trứng trống (không có phôi) và trứng đã chết phối thì loại bỏ, bởi vì trứng này sẽ không nở. Khi phôi trong trứng đã chết thì ta có thể thấy một đám đen tối. Trong khi đó với trứng có phôi sống sẽ thấy một búi giống như một tổ nhện (đầy máu). Không dùng tay trực tiếp để bốc trứng.

Sự quay lật trứng thực hiện đến ngày thứ 12 và từ đấy không cần lật quay nữa, cho đến khi nở.

Trong quá trình ấp nở bằng máy không nên mở cửa tủ ấp, ngoại trừ để lật trứng, thêm nước và điều chỉnh độ ẩm. Khi mở tủ ấp có thể nhiệt độ, độ ẩm sẽ bị hạ xuống. Trong trường hợp đó đèn báo hiệu sẽ tự động tắt cho đến khi nhiệt độ trong phòng của máy ấp ổn định thì đèn sẽ bật sáng trở lại. Khoảng từ 13-15 ngày, trứng sẽ nở.