Dù tình hình kinh tế khó khăn, nhưng chưa khi nào phong trào chơi chim tại Đà Nẵng lại nở rộ như hiện nay. Đi đâu cũng có thể bắt gặp chiếc lồng treo trước nhà hay từng nhóm thanh niên đi xe máy lao vút trên đường cùng chiếc lồng chim trên tay. Đặc biệt, giới chơi chim Đà Nẵng không dừng lại ở thú chơi chim cảnh thông thường, mà sẵn sàng bỏ ra hàng trăm triệu đồng để “săn” những chú chim “độc”, không đụng hàng.
“Chơi chim có cái thú của nó”, anh Hoà – một người chơi chim trẻ gần chục năm nay ở Đà Nẵng – chia sẻ. “Mặc dù thú chơi này công phu, tốn kém và luôn bị bà xã càm ràm, thậm chí mắng mỏ vì toàn lo chăm chim chứ không chăm người, nhưng đã sa vào rồi thì không thể nào rứt ra được”.
Ở Đà Nẵng, hiện người chơi chim lên tới con số hàng trăm. Người chơi ít nhất cũng sở hữu đôi ba con, vừa vừa cũng dăm lồng, còn nhiều thì phải là hàng chục. Các loại chim được ưa thích nhất là chào mào (đội mũ), chích choè than, chích choè lửa, hoạ mi, vành khuyên… Chim được nuôi với hai mục đích: Để nghe hót và đi “đá” nhau.
Chim không… đụng hàng
Nhưng chỉ chơi những loại chim thông thường như vừa kể thôi thì chưa đủ. Gần đây, giới mê chim cảnh Đà Nẵng còn săn lùng những chú chim độc đáo, không đụng hàng mà giá trị của mỗi con lên đến hàng ngàn đô Mỹ. Những cái tên tiên phong cho phong trào này ở Đà Nẵng là H., T., Kh., bố D…
Mỗi người trong số họ gắn liền với một bộ sưu tập riêng, nổi tiếng tới mức chỉ cần nhắc đến tên là người nghe biết ngay “danh tính” của chú chim mà chủ nó đang sở hữu. Ví dụ anh H. gắn với niềm đam mê chim cảnh bông. Gần chục năm, anh đã bổ sung vào bộ sưu tập chim cảnh độc đáo của mình “giàn” chim chào mào từ bông, đốm, màu sôcôla đến hoàng, bạch, hay chỉ trắng phần đầu…
Nghe ở tỉnh nào có chim “độc”, lạ thì anh H. đến để “săn” cho bằng được. Đến nay, bộ sưu tập chim cảnh của anh có giá đến hàng trăm triệu đồng. Tiếp đến là bộ sưu tập khuyên hoàng (khuyên có lông màu vàng), sơn ca trắng của anh M.; cu gáy bông của anh Kh.; lửa bông của anh T… khiến thú chơi chim cảnh “độc”, “không đụng hàng” ở Đà Nẵng rất phong phú, đa dạng.
Mới đây nhất, một chủ nhân tên là T. (trên đường Nguyễn Chí Thanh) khiến cư dân mê chim Đà Nẵng “ngả mũ” khi liên tiếp tuyển về một loạt chim cưng nguồn gốc ngoại như choè lửa bông, khuyên màu… với giá trị tính bằng tiền chục triệu. Đáng nể nhất là bộ sưu tập vẹt Nam Mỹ có tên Blue-Gold của anh T., khi anh bỏ ra gần 200 triệu đồng để làm thủ tục nhập trực tiếp từ Rio (Brazil), thậm chí nhờ “xách tay” về Việt Nam với các thủ tục nhập khẩu, đeo chip theo dõi…
Trước đó, anh T. cũng làm bất ngờ giới chơi chim Đà Nẵng khi đưa một chú vẹt Úc màu trắng mào vàng về Đà Nẵng với giá không dưới 2.000USD. Cũng theo chủ nhân của các chú vẹt có một không hai này, trong thời gian tới, bộ sưu tập vẹt ngoại sẽ có thêm 2 vẹt xám Châu Phi có chỉ số IQ ngang cá heo và có thể tập nói được nhiều thứ tiếng…
Đó mới chỉ là chim, còn nhắc đến lồng thì mới thấy cái “khủng” của thú chơi. Trong khi giá của một chiếc lồng chim bằng tre bình thường chỉ dăm ba chục ngàn đến vài trăm ngàn thì giới mê chim Đà Nẵng cất công săn tìm cho mình những chiếc lồng thuộc dạng quý hiếm với giá từ vài chục triệu cho đến trăm triệu mỗi cái. Những chiếc lồng khi nghe đến tên cũng biết giá trị của nó ngang ngửa chiếc SH đời mới như: Xâu tiền, bát điểu, thập bát la hán, cửu đỉnh… dù chỉ bằng tre; hay giá ngang chiếc xe ôtô nếu được cẩn xương, ngà, đồi mồi, sưa…
Một chủ tiệm cho biết: “Cứ bắt đầu vào mùa chơi chim và chim bắt đầu “căng lửa”, thi nhau hót là các mặt hàng như châu chấu, sâu tươi, dế, điêu điêu… đắt hàng. Nhất là châu chấu tươi, mỗi ngày xuất ra đến hàng ngàn gói mà vẫn không đủ bán cho khách”. Ngoài thức ăn thông thường, người ta còn bán cả “heroin” (bột kích) nhằm kích thích chim nhanh hót, hót căng… “Heroin” được bán với giá trăm ngàn mỗi lạng, nhưng luôn “cháy hàng” khi vào mùa cao điểm.
Nhu cầu người chơi tăng cao, trong khi diện tích lúa, hoa màu và cỏ trên địa bàn Đà Nẵng cùng các tỉnh lân cận càng ngày càng thu hẹp, nguồn đánh bắt tại khu vực khan hiếm, nên gần như các quán đều phải nhập châu chấu từ các tỉnh miền Nam về. Tuy nhiên, giới sành chơi chim thích châu chấu bắt ở Đà Nẵng và các vùng lân cận vì tươi và mập hơn. Còn châu chấu nhập từ Sài Gòn bằng đường máy bay không được “chuộng” vì phải bỏ vào thùng đá chuyển về.
Tuy nhiên, đến thời điểm khan hiếm, châu chấu Sài Gòn cũng không mua được. Nhiều người tặc lưỡi: “Mua vàng còn dễ hơn châu chấu”. Một gói châu chấu khoảng 15-20 con có giá 5.000 đồng (1kg tương đương 3-5 triệu đồng) được người chơi ví đắt ngang… tôm hùm. Song không ai từ chối nhu cầu “xa xỉ” ấy của những chú chim cưng.
Anh Thanh – một người chơi chim – chia sẻ: “Cứ nhẩm thử thì mới thấy nghề chơi không đơn giản chút nào. Nhu cầu cơ bản nhất của chim là bột, nhưng không phải tất cả các loại chim đều ăn một loại bột, mà mỗi con mỗi loại và mỗi loại bột mỗi giá. Quy ra ký thì thấp nhất cũng là 150.000 đồng/kg, cao cấp và tốt hơn thì 500.000 – 800.000 đồng/kg. Nhưng người chơi đều mua từng lạng nên không thấy xót, chứ nếu tính ra ký thì gạo cũng còn thua xa. Còn mồi tươi như sâu, dế, trứng kiến, điêu điêu… thì vô chừng”.
Sau chuyện ăn là phần chăm sóc. Như anh H. đã phải tuyển cả 1 nhân viên chuyên chăm cho những chú chim cưng của mình từ ăn, uống, vệ sinh, tắm rửa… Còn để có tên Blue-Gold trong danh sách bộ sưu tập chim cưng của mình gồm vẹt trắng Úc, xám đuôi đỏ Châu Phi, anh T. phải đảm bảo chế độ ăn, chăm sóc rất tỉ mỉ và để đảm bảo chim đẹp khi đến tuổi trưởng thành.
Thức ăn cho chim, anh T. không dùng hàng nội mà nhập luôn sữa chuyên dụng dành cho chim, đặt hàng hạt hướng dương tươi, đóng kệ…Và tất nhiên, những việc đó phải do một người chuyên trách để đảm bảo luôn đúng với “hướng dẫn sử dụng”(!).
“Trẻ hoá” thú chơi chim
Bây giờ ở Đà Nẵng, hình ảnh các cụ cao niên chăm chú săm soi bên chiếc lồng chim từ xưa đã dần đi vào quá khứ, thay vào đó là các thanh niên lao vun vút trên đường cùng chiếc lồng chim cảnh trên tay. Đi đâu cũng có thể thấy vài ba chiếc lồng chim treo trước nhà, mà chủ nhân không ai khác là các thanh niên tuổi từ 40 đổ lại.
Đáp ứng nhu cầu của người chơi, các quán càphê chuyên chim cảnh liên tiếp mở ra, kinh doanh phát đạt.
Lý giải cho hiện tượng này, anh Huy – một người chơi chim – cho hay: “Chơi chim bây giờ công phu và khó khăn hơn xưa, nên gần như các cụ không còn chơi nữa vì không thể theo được. Như hồi trước, các cụ chỉ chơi vài ba lồng cùng những loại chim dễ nuôi, đơn giản cả về chăm sóc cũng như mồi. Còn nay, chơi chim công phu hơn nhiều. Không có mồi thì chim không thể “sung”, mà mồi đâu có đi bắt như xưa mà phải mua hết. Hơn nữa, chơi chim bây giờ còn phải mang đi “dợt” (đi đấu, học giọng) để… nâng cao trình độ. Để chim đấu được, chơi “căng lửa” thì việc mang đi, xách lại giao lưu thi đấu là rất cần thiết. Đến đây thì các cụ chịu rồi”.
Anh Nhân – người chơi chim gần 20 năm nay – bổ sung: “Hồi xưa các cụ chơi để thoả cái thú chơi tao nhã của mình. Còn nay, chơi chim còn kèm cả mua bán, kiếm lời. Mà việc này, các cụ không thể bằng thanh niên. Một con chim tuyển về vài trăm ngàn, nhưng qua đấu, dợt một thời gian có thể “hét” lên vài triệu, thậm chí vài chục triệu. Đó là chưa kể chim “độc”, lạ thì có thể nói là… vô giá”.
Càphê chim
Nắm bắt nhu cầu chơi, giao lưu, học hỏi trong thú chơi chim cảnh, các quán càphê mang âm hưởng của chim cũng theo đó mà ra đời. Nổi tiếng nhất ở Đà Nẵng hiện nay là Càphê Chim (trên đường Nguyễn Chí Thanh), Càphê Câu lạc bộ chim (bên bờ hồ Thạc Gián)… Đặc biệt trên đường Điện Biên Phủ có cả nhà hàng-càphê Tràm Chim, trở thành điểm thu hút đông giới mê chim cảnh đến giao lưu hằng ngày.