Bạn đang xem bài viết Chu Kỳ Và Mùa Sinh Sản Của Chim Yến Nhà được cập nhật mới nhất tháng 9 năm 2023 trên website Raffles.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Rất nhiều bạn đã lâu năm, những bạn mới tìm hiểu hoặc mới nuôi chim yến sẽ chưa nắm rỏ là một năm có bao nhiêu mùa chim, tháng mấy là vào mùa chim yến non và chu kỳ sinh sản của chim yến thế nào?
Thì hôm nay bài viết này sẽ nói về vấn đề đó.
Trước khi xem tiếp bài viết các bạn nên xem qua bài viết: Chu kỳ sinh sản và những tháng có chin non trong năm.
Thì theo chu kỳ của thì một năm sẽ có khoảng 3 mùa chim ( chim yến non nhiều và khả năng dẫn dụ được nhiều chim yến trong nhà yến).
Mùa chim yến là vào tháng mấy?Tuy là có 3 mùa trong năm nhưng không phải khi nào lượng chim ra ràng cũng nhiều, theo qua sát của Lộc Bụt, mùa chim yến vào tháng nào là nhiều nhất đó là khoảng tháng 4, tháng 5 (khi bắt đầu mùa mưa).
Vậy chu kỳ sinh sản của chim yến trong một mùa sẽ thế nào:Một chu kỳ sinh sản của chim yến là vào khoảng 100 đến 125 ngày.
1. Chim yến xây tổ yến sào trên thanh làm tổ trong khoảng 30 đến 45 ngày (nếu làm trên tổ yến củ thì sẽ nhanh hơn). 2. Sau khi xây dựng tổ yến xong, chim yến đực và chim yến mái sẽ giao phối và đẻ từ 1 đến 2 trứng (các biệt những con chim yến có thể đẻ hơn 2 trứng) trong thời gian từ 5 đến 9 ngày. 3. Chim yến sẽ ấp trứng trong khoảng 20 đến 30 ngày (có thể hơn). 4. Chim yến non bắt đầu nở lần lượt từng trứng cách nhau vài ngày (khi nở thì chim yến đỏ hỏn và chưa có lông, chim mẹ phải ủ ấm thêm vài ngày). 5. Chim yến 14 đến 21 ngày thì đã mộc lông đen. 6. Chim yến từ 40 đến 45 ngày tuổi đã bắt đầu tập bay và ra ràng tìm nơi ở mới ( Xây dựng nhà yến). 7. Chu kỳ sinh sản của chim yến bố mẹ tiếp tục.
Ngoài ra các bạn muốn tìm hiểu về tập tính của chim yến từ đó áp dụng cho nhà yến của mình có thể xem chuỗi bài viết ” tập tính sinh học của chim yến”.
Còn nếu có những thắc mắc trong nghề nuôi chim yến có thể xem qua chuỗi bài viết ” những câu hỏi thường gặp trong xây dựng và vận hành nhà yến”.
Chu Kỳ Sinh Sản Và Mùa Dụ Chim Yến Non Vào Nhà Yến
Vậy bảng phong thần về tập tính và mùa dẫn dụ chim yến này dùng để làm gì?
Đây là bảng 12 tháng trong năm và chu kỷ sinh trưởng, phát triển, ghép đôi, làm tổ, ấp trứng, chăm sóc chim non của loài yến là một nguồn thông tin tham khảo khá bổ ích cho các chủ nhà yến. Từ bảng này các anh chị có thể xác định được những tháng nào là mùa dẫn dụ chim yến non, lượng chim non ra ràng nhiều để có những phương pháp đón chúng, mùa nào chim yến cần làm tổ ghép đôi, mùa nào chúng ta có thể khai thác tổ để có hiệu quả vừa tăng bầy đàn chim yến vừa khai thác tổ yến.
Ví du về mùa dẫn dụ chim yến non:Mùa chim non ra ràng nhiều nhất là vào các tháng 3, 4, 8, 11 vì vậy khi xây dựng nhà yến nên khai trương trước thời gian này khoảng nữa tháng đến 1 tháng để đón đầu lượng chim non sắp ra ràng. Không tốn công đợi chờ quá lâu mà không có chim vào ở. Một số anh chị mới đi vào hoạt động nhà yến có inbox hỏi Lộc Bụt tại sao nhà yến hoạt động gần 2,3 tháng mà chưa có chim thì một nguyên nhân có thể là do nhà yến của anh chị khai trương vào các tháng không có chim non nên rất khó để dẫn dụ chim yến.
Ví dụ về mùa khai thác tổ yến hiệu quả:Bật kỳ chủ nhà yến nào đều mong muốn khai thác được nhiều tổ yến nhất để gia tăng thu nhập cho gia đình, từ đó làm giàu cho bản thân và gia đình. Tuy nhiên không phải vì kinh tế mà chúng ta khai thác tổ yến một cách vô tôi vạ không có kỹ thuật làm ảnh hưởng đến nguồn thu ở những lần tiếp theo. Việc thu hoạch tổ yến chỉ thực hiện khi chim yến non đã ra ràng và rời khỏi tổ, những tổ yến đang có trứng hoặc chim non thì tuyệt đối không khai thác. Các tháng mà anh chị nên quan tâm để khai thác tổ là tháng 3, 4, 8, 9, 11 và tháng 12.
Chu Kỳ Sinh Sản Của Chim Yến
CHU KỲ SINH SẢN CỦA CHIM YẾN
Chim yến làm tổ bằng nước bọt của chúng được tiết ra từ hai tuyến nước bọt ở dưới lưỡi hai bên má. Vào thời kỳ sinh sản thì tuyến nước bọt phát triển mạnh, phình to ra ở hai bên má. Khi làm tổ, cơ hàm ép vào tuyến nước bọt làm nước bọt được tiết ra, chúng dùng lưỡi đẩy nước bọt ra khỏi miệng và quẹt qua, quẹt lại lên vách đá, khuôn dầm trần nhà hoặc trên vách tường để định hình dạng tổ. Nước bọt tiếp xúc không khí sẽ khô ngay sau khoảng 2-3 giờ. Dần dần (qua nhiều ngày) một cái lưỡi tổ được hình thành và chim yến đeo lên cái lưỡi tổ này hàng đêm để tiếp tục xây tổ cho đến khi tổ hoàn chỉnh để có thể chứa quả trứng của chúng. Khi vào mùa làm tổ, mỗi đôi chim yến chọn cho mình một chỗ thích hợp (luôn được cố định trong nhiều năm) và cùng nhau xây dựng tổ. Đối với chim mới trưởng thành, chim đực làm tổ trước và kêu gọi chim mái về làm tổ chung; việc tìm kiếm bạn tình có thể nhanh hay chậm. Đối với những cặp đã trải qua sinh sản rồi thì việc làm tổ là nhiệm vụ của cả hai. Quan sát qua camera hồng ngoại lắp đặt tại nhà yến thì chim yến nhà làm tổ như sau: Khoảng 18h00 chim yến nhà đi kiếm ăn về, chúng nghỉ ngơi khoảng 30 đến 60 phút rồi bắt đầu làm tổ. Khoảng thời gian các cặp chim yến làm tổ nhiều nhất là vào lúc 20h00 cho đến 3h00 sáng ngày hôm sau. Số lần làm tổ và thời gian làm tổ khác nhau qua từng giai đoạn. Giai đoạn đầu khi hình thành tổ trung bình khoảng 12 lần/ngày, khi sắp tới thời gian đẻ trứng thì cường độ tăng lên, khoảng 15 lần/ngày, thời gian một lần quẹt tổ thấp nhất là 25 giây và cao nhất khoảng 7 phút. Chim làm tổ cho đến khi đẻ trứng thì chúng dừng lại, tuy nhiên thỉnh thoảng chúng vẫn quẹt vào chân tổ để gia cố cho vững chắc. Thời gian trung bình chim yến nhà hoàn thành tổ khoảng 50 ngày. Tổ làm hoàn toàn bằng nước bọt màu trắng hình bán nguyệt, kích thước tổ trung bình để chim đẻ trứng là R = 40 ÷ 50 mm. Qua quan sát cho thấy một số tổ có bán kính tối thiểu Rmin = 35 mm, chim đã đẻ trứng. Bán kính tổ tối đa Rmax = 65 mm. Những tổ yến không khai thác, sau khi chim con rời tổ thì chim bố mẹ sẽ sử dụng lại cho lần đẻ sau. Những lần đẻ sau chim chỉ gia cố thêm, nhiều lần gia cố như vậy tổ yến sẽ dày thêm. Sau khi làm tổ xong chim bắt đầu giao phối. Chim thường giao phối vào lúc đêm. Có hai khoảng thời gian giao phối: từ 21h đến 23h; từ 1h đến 3h sáng. Chim giao phối giống như các loại gia cầm khác. Một ngày giao phối khoảng 3 đến 4 lần. Chim giao phối trước khi đẻ trứng 5 đến 8 ngày. Sau khi đẻ trứng đầu tiên, thỉnh thoảng chim vẫn còn giao phối từ 2 đến 3 lần, nhưng sau khi đẻ trứng thứ 2 thì không giao phối nữa. Chim yến thường chỉ đẻ 2 quả trứng màu trắng. Vỏ trứng mỏng dễ vỡ, kích thước trung bình 21,26 ÷ 13,84 mm, trọng lượng 2,25g. Chim thường đẻ trứng vào lúc sáng sớm từ 2h đến 6h sáng. Thời gian đẻ giữa trứng 1 và trứng 2 khoảng từ 2 đến 6 ngày. Tỷ lệ đẻ trứng của chim yến trong nhà đạt tỷ lệ khoảng 57%; tỷ lệ nở đạt 73%, tỷ lệ nuôi chim trưởng thành đạt 65%. Có thể xác định được trong năm có 3 tháng (tháng 11; 12 và tháng 1) chim không đẻ trứng hoặc rất ít đẻ trứng. Các tháng còn lại trong năm là mùa sinh sản của chim yến. Chim bắt đầu ấp khi đẻ trứng đầu tiên. Cả chim trống và chim mái thay phiên nhau ấp trứng và tiếp tục đẻ thêm trứng thứ 2. Khi ấp thì chỉ một con ấp trứng, con còn lại bay đi kiếm ăn, khi bay về thì ấp thay cho con đang ấp đi kiếm ăn. Khi ấp, chim thường dùng mỏ để đảo trứng. Một ngày chim bay ra khỏi tổ 1 – 2 lần, thường vào lúc 8h00 – 10h00 sáng để trứng tiếp xúc với độ ẩm, do đó khi chim con nở ra không bị dính vỏ. Vào ban đêm thì một con ấp, con còn lại bám trên thành tổ, chúng cũng đổi ca ấp cho nhau, một đêm đổi ca ấp khoảng 4 – 5 lần. Chim con có thể nở vào bất cứ thời gian nào trong ngày, tùy vào điều kiện ấp của chim bố mẹ. Sau khoảng 22 đến 23 ngày thì trứng đầu tiên nở. Thời gian nở của trứng thứ nhất và trứng thứ 2 cách nhau khoảng 2 đến 3 ngày. Chim non mới nở chịu ảnh hưởng trực tiếp với môi trường sống bên ngoài. Khi chim con vừa nở ngày đầu tiên thì chim bố mẹ không cho ăn mà nằm ấp để sưởi ấm cho chim con, sau đó đi kiếm mồi về cho chim con ăn. Khi đi kiếm ăn thì cả chim bố và mẹ đều bay đi hết. Thời gian đầu chim con nhỏ hơn 10 ngày tuổi thì sau khi cho chim con ăn chim bố mẹ vẫn ấp để sưởi ấm cho chim con từ 1 đến 2 giờ. Thời gian sau chim bố mẹ về chỉ còn mớm mồi cho con. Ở tuần đầu tiên số lần chim bố mẹ cho chim con ăn khoảng 3 lần/ngày. Ở tuần thứ 2 số lần chim bố mẹ cho chim con ăn khoảng 4 lần/ngày. Giai đoạn này chim con mọc lông tơ nhưng chưa nhiều. Ở tuần thứ 3 số lần chim bố mẹ cho chim con ăn khoảng 5 lần/ngày. Giai đoạn này chim con mọc lông tơ nhiều hơn và lông đậm hơn. Ở tuần thứ 4 và 5 số lần chim bố mẹ cho chim con ăn khoảng 6 lần/ngày. Giai đoạn này chim con mọc lông đầy đủ ở các bộ phận (đuôi, cánh,…) và đã đu tổ được, tập bay. + Số lần chim bố mẹ cho chim con ăn phụ thuộc vào điều kiện thời tiết và tùy từng giai đoạn phát triển của chim con. Chim con càng lớn số lần cho ăn tăng lên. + Nghiên cứu qua camera quan sát cho thấy chim mẹ mỗi lần cho ăn thường cho một con ăn, nếu thức ăn kiếm được nhiều thì cho cả hai. Mỗi tổ có hai chim con, trong khi chim mẹ cho chim con ăn giữa chúng có sự cạnh tranh giành mồi mớm từ mẹ. Giữa hai chim con sự phát triển không đồng đều. Thời gian nuôi chim con từ khi mới nở đến trưởng thành trung bình khoảng 48 ngày. Có một số chim non rời tổ sớm khoảng 40 ngày (thường xảy ra đối với tổ 1 con do chim bố mẹ cung cấp đầy đủ thức ăn nên chim con trưởng thành nhanh hơn so với chim ở tổ 2 con). Bộ lông vũ của chim có ba tác dụng chính: Thứ nhất là bảo vệ cơ thể chim tránh tác động cơ học bên ngoài; Thứ hai, chúng là bộ phận cách nhiệt và điều nhiệt giúp cho chim chống chịu với sự thay đổi thời tiết môi trường; Và thứ ba (quan trọng nhất) là giúp cho chim bay được. Do luôn bị tác động của môi trường nên lông chim bị hư hỏng, mòn đi theo thời gian. Vì vậy, tác dụng của chúng cũng giảm mạnh. Để luôn giữ được tác dụng của bộ lông, chim cũng có sự thay lông. Thay lông là sự thay thế theo chu kỳ bộ lông cũ bằng bộ lông mới. Chu kỳ thay lông thường xảy ra sau chu kỳ sinh sản. Nếu chim có nhu cầu thay lông thì ngừng chu kỳ sinh sản tiếp theo. Khi thay lông, chim có nhu cầu năng lượng rất cao. Chim tăng cường tỷ lệ trao đổi chất. ………………………………………………………………………………………………………………
Công ty TNHH Yến Ba Phi(Chuyên: Khảo Sát – Thiết Kế – Thi Công nhà yến)
– Trụ sở chính: 65/7 Thạnh Lộc 22 – P.Thạnh Lộc, Q.12, Tp.HCM.
– Văn phòng đại diện: 27/4 Đường 7, Phường Tăng Nhơn Phứ B, Q.9, Tp.HCM
– Chi nhánh 1: Km38, QL.26, Xã Eaphê, Krông Păc, ĐăkLăk.
– Chi nhánh 2: 85A/4 Bình Lợi, Thị Trấn Tân Trụ, Huyện Tân Trụ, Long An.
Liên hệ tư vấn và khảo sát nuôi Yến : 0902005034 Mr.Quang
Chu Kỳ Hoạt Động Của Yến Và Đặc Tính Sinh Sản Của Chúng
Không có cách nuôi yến trong nhà hiệu quả nào mà không coi trọng yếu tố hiểu và biết về loài chim yến.
Chim yến là loài hoạt động chủ yếu vào ban ngày. Thời điểm chúng rời khỏi tổ được ghi nhận là khoảng từ 5h28-5h36 sáng và về tổ là khoảng 16h55-17h15. Tuy nhiên, đây chỉ là thời gian tính trung bình, trên thực tế các thời điểm này sẽ có sự dao động qua các tháng khác nhau và nhân tố chi phối sự dao động này chính là sự thay đổi chu kỳ chiếu sáng cũng như các hoạt động của chim cũng có sự thay đổi vào mùa sinh sản. Trong mùa sinh sản,. thường thì chim yến sẽ rời và về tổ, thời kỳ chim ghép đôi và làm tổ 1 lần/ngày, thời kỳ chim đẻ và ấp trứng thì vào khoảng 2 lần/ngày, thời kỳ nuôi và chăm sóc con non thì khoảng 4-5 lần/ngày. Chính vì vậy,cách nuôi yến trong nhà phải làm sao xác định được khoảng thời gian phù hợp để mở cửa cho yến vào.
Chim yến thông thường sinh sản theo mùa, vào khoảng giữa tháng 1 thì chim bắt đầu xây tổ, đến giữa cuối tháng 3 thì bắt đầu đẻ trứng. Khi làm tổ thì có cả chim yến đực lẫn chim yến cái, chúng sẽ cùng nhau ấp và nuôi chim con. Khoảng thời gian này chúng sinh sống khá ổn định bay đi, bay về đúng tổ theo những hướng khá ổn định. Nhịp độ sinh sản của chim yến phụ thuộc vào phương pháp thu hoạch tổ. Nếu sau khi chim yến làm xong tổ và chuẩn bị đẻ bị lấy tổ không cho chúng ấp nở nuôi con thì chim sẽ lập tức làm tổ lại nên chim nhà có thể cho đẻ nhiều lần trong chu kỳ một năm. Nếu trong nhà yến để chim tự ấp nở thì trung bình mỗi năm, mỗi cặp chim yến chỉ có thể đẻ khoảng 3 lần. Một chu kỳ sinh sản của chim yến sẽ dao động vào khoảng 3-4 tháng, trong đó 1-2 tháng là để xây tổ và 2,5 tháng là để ấp nở nuôi con. Nên nhớcách nuôi yến trong nhà là làm sao để phục vụ mục đích chim yến làm tổ là để đẻ trứng, ấp và nuôi con, không phải làm tổ để ở nên chim không di cư vào mùa đông. Cần đảm bảo được những yếu tố cũng như chu kỳ sinh sản của chim để có được những phương pháp và cách thức nuôi thật phù hợp.
Đăng Ký Thiết Kế, Xây Dựng Và Lắp Đặt Thiết Bị Nhà Nuôi Yến
Tham gia Nhóm Facebook “Hội Yến Sào Tây Nguyên” vui lòng NHẤP VÀO ĐÂY
Theo dõi Fanpage “Xây Nhà Nuôi Yến” vui lòng NHẤP VÀO ĐÂY
Chu Kỳ Sinh Trưởng Và Phát Triển Của Chim Yến
Bước vào kỳ sinh sản, chim yến đực mới trưởng thành cùng với chim mái làm tổ chung, những cặp đã trải qua sinh sản rồi thì việc làm tổ là cả 2. Chim yến làm tổ bằng nước dãi của chúng tiết ra từ hai tuyến nước bọt ở dưới lưỡi hai bên má. Vào thời kỳ sinh sản thì tuyến nước bọt phát triển mạnh phình to ra hai bên má. Khi vào mùa làm tổ, mỗi đôi chim yến chọn cho mình một chỗ thích hợp và cùng nhau xây dựng tổ treo sát vào khuôn dầm trần nhà hoặc trên vách tường vuông góc với trần nhà. Mục đích làm tổ là để đẻ trứng, sau khi đi kiếm ăn về nghỉ 30 – 60 phút rồi bắt đầu làm tổ. Chim yến dùng miệng tiết nước bọt ra để làm tổ, dùng mỏ quẹt kéo thành sợi đan thành tổ. Chim yến làm nhiều nhất vào lúc 21h00 đêm đến 4h00 sáng hôm sau. Thỉnh thoảng chim yến về lúc giữa trưa và cũng làm tổ vào lúc 11h00 – 13h00, rồi đi kiếm ăn tiếp. Chim làm tổ cho đến khi đẻ trứng thì chúng dừng lại, tuy nhiên thỉnh thoảng chúng vẫn quẹt vào chân tổ để gia cố cho tổ vững chắc. Thời gian chim làm hoàn thành tổ trung bình 45 ngày. Tổ làm hoàn toàn bằng nước bọt màu trắng hình bán nguyệt, kích thước tổ trung bình để chim đẻ trứng là R = 45 mm đến 50mm.
Sau khi làm tổ xong chim bắt đầu giao phối, chim thường giao phối trước khi đẻ trứng 5 đến 8 ngày, sau khi đẻ trứng thứ 2 thì không giao phối nữa. Quá trình giao phối diễn ra khi chim trống bay đậu trên lưng chim mái, đồng thời vỗ hai cánh liên tục và mỏ chim trống cắn vào phần cổ chim mái để giữ thăng bằng. Phần đuôi chim trống vập xuống, đuôi chim mái đưa qua một bên để thực hiện quá trình giao phối. Chim mái có lông ở phần cổ và phần đuôi bị xơ và bị mất lông. Đây là một trong những điểm về hình dáng bên ngoài để phân biệt chim mái trưởng thành với chim đực.
Sau khoảng 21 – 25 ngày thì trứng đầu tiên nở. Thời gian nở của trứng thứ nhất và trứng thứ 2 cách nhau khoảng 2 – 4 ngày. Khi chim con vừa nở ngày đầu tiên, chim bố mẹ không cho ăn mà nằm ấp ủ ấm cho chim con 1 – 2 ngày, sau đó đi kiếm ăn về cho chim con ăn. Khi đi kiếm ăn thì cả chim bố và mẹ đều bay đi. Tuy nhiên, vào giữa trưa thì có 1 con bay về cho con ăn và nằm ủ ấm cho chim con. Sau khi nở 5 ngày chim bố mẹ khi bay về cho ăn vẫn ấp ủ ấm cho chim con. Ở tuần đầu tiên số lần chim bố mẹ cho chim con ăn trong ngày khoảng 3 lần, chim bố mẹ chủ yếu cho chim con ăn vào buổi sáng khoảng 6h00 và buổi chiều khoảng 18h00.
Ở tuần thứ 2 số lần chim bố mẹ cho chim con ăn trong ngày khoảng 4 lần, lúc này chim con mọc lông tơ nhưng chưa nhiều. Ở tuần thứ 3 số lần chim bố mẹ cho chim con ăn trong ngày khoảng 5 lần, chim con mọc lông tơ nhiều hơn và lông đậm hơn. Ở tuần thứ 4 và 5 số lần chim bố mẹ cho chim con ăn trong ngày khoảng 6 lần, giai đoạn này chim con mọc lông đầy đủ ở các bộ phận (đuôi, cánh,…) và đã đu tổ được, có khả năng đeo tổ tự vỗ cánh tập bay cho tới khi tự bay được.
Số lần chim bố mẹ cho chim con ăn phụ thuộc vào điều kiện thời tiết và tùy từng giai đoạn phát triển của chim con, chim con càng lớn số lần cho ăn tăng lên. Cường độ chim bố và mẹ cho con ăn là như nhau. Chim bố và chim mẹ mỗi lần cho ăn thường cho 1 con ăn nếu thức ăn kiếm được nhiều thì cho cả 2 chim con. Mỗi tổ có 2 chim con, trong khi chim bố mẹ cho chim con ăn giữa chúng có sự cạnh tranh dành mồi mớm từ bố mẹ. Chim con nào khỏe hơn sẽ tranh giành thức ăn từ chim bố và mẹ nhiều hơn. Vì vậy, giữa 2 chim con có sự phát triển không đồng đều nhau. Thời gian nuôi con kéo dài khoảng 40 – 48 ngày (trung bình là 45 ngày). Có một số chim non rời tổ sớm 35 ngày thường xảy ra đối với tổ 1 con do chim bố mẹ cung cấp đầy đủ thức ăn nên chim non sinh trưởng nhanh hơn tổ 2 con với lượng thức ăn ít và chim non thường xuyên tranh giành mồi.
Tổng chu kỳ sinh sản của chim yến nhà từ khi bắt đầu làm tổ đến khi sinh sản, nuôi chim con trưởng thành là 124 ngày. Quá trình sinh sản của chim yến nhà không đồng đều giữa các tháng, có những tháng tỷ lệ chim sinh sản cao hơn các tháng khác và tạo thành một số đỉnh trong năm. Số lần làm tổ và đẻ trứng của chim yến phụ thuộc vào phương pháp thu hoạch tổ, nếu sau khi chim làm xong tổ và chuẩn bị đẻ lần đầu, ta khai thác tổ không cho chim đẻ, ấp nở và nuôi chim con thì chim yến sẽ lập tức làm tổ lại. Chim yến có thể làm tổ nhiều lần. Tuy nhiên, không nên khai thác tổ quá mức sẽ làm ảnh hưởng đến chất lượng quần thể chim yến.
Mùa Sinh Sản Của Chim Họa Mi
Chim chóc đẻ theo mùa, và mùa sinh sản của chúng thường kéo dài từ ba đến bốn tháng mới chấm dứt.
Mùa sinh sản của chim Họa mi thay đổi theo từng vùng vì còn ảnh hưởng đến khí hậu ở đó ra sao. Vì vậy, chúng ta đừng ngạc nhiên khi thấy mùa sinh sản của chim ở miền Bắc không trùng với mùa sinh sản của chim ở miền Nam. Ngay tại miền Nam, cùng một giống chim mà tỉnh này và tỉnh khác, mùa sinh sản của chim đó cũng không trùng tháng với nhau. Có nơi chim đẻ sớm, có nơi chim đẻ trễ.
Đó là chưa nói đến, mỗi giống chim lại có mùa sinh sản khác nhau. Nhưng, xét ra khoảng cách thì cũng không có gì cách biệt nhau lắm.
Tại miền Bắc mùa xuân khí hậu mát mẻ, chim chóc cũng thay lông xong nên giống nào cũng căng lửa, và bắt đầu bắt cặp với nhau…
Tại miền Nam, mùa thay lông của chim chấm dứt trước tháng mười một. Đầu tháng chạp chim chóc đã bắt đầu căng lửa. Nhiều giống đẻ sớm như Chích Chòe đất, Sáo, Cưỡng đã lo bắt cặp với nhau và ra Tết âm lịch là lót ổ đẻ sớm…
Các giống chim khác thì mùa sinh sản khởi đầu trước mùa mưa khoảng nửa tháng, tức là giữa tháng ba âm lịch trở đi. Những chim này từ tháng giêng đã bắt cặp đi đâu cũng đủ đôi. Gần mùa mưa thì chúng tìm nơi xây tổ và đẻ cho đến tháng sáu, tháng bảy…
Mỗi mùa, một cặp chim có thể đẻ vài ba lứa. Hễ lứa này con chim sắp ra ràng thì chim mẹ đã đẻ tiếp lứa sau… Chúng ấp hơn hai tuần, nuôi con khoảng gần bốn tuần là xong một lứa. Mỗi lứa chim đẻ khoảng ba bốn trứng (chim tơ số trứng nhiều hơn), và số con nở không chừng, có thể vài ba con. Và khi chim con đã bay thành thạo thì chúng lẻ bầy, mỗi con tự lo kiếm sống một nơi…
Mùa sinh sản của chim Họa Mi bắt đầu vào tháng sáu, tháng bảy âm lịch. Người ta thấy giữa tháng tám đã có Họa Mi con bán ở các chợ chim, và tháng chín, tháng mười, chim con “rộ” nhất.
Họa Mi là giống chim sống trong rừng gìa, nơi có núi non hiểm trở, có thác có suối, nhưng tổ của chúng thường làm ở những lùm bụi rậm rạp, có khi chỉ cách đường mòn trong rừng vài ba mươi thước là cùng.
Người ta cũng thường bắt gặp tổ của chúng trong các lùm cây ở các đồi trọc, hay những cây cao mọc đơn lẻ ở khoảng đất trống trên một ngọn đồi.
Nói chung, nơi Họa Mi chọn làm tổ tuy thấp, nhưng lại rất kín đáo, vì là nơi lùm bụi rậm rạp, ít khi bị người phát hiện. Thế nhưng “vỏ quít dày có móng tay nhọn”, giới đi săn lùng tổ chim Họa Mi phần đông lại là dân địa phương, đồng bào sắc tộc, hàng ngày họ sống dựa vào rừng vào núi, nên rất rành “đường đi nước bước” nên cũng dễ phát hiện.
Ngay việc đánh bẫy Họa Mi, dân miền xuôi còn nhờ dân địa phương làm hướng đạo dẫn đường mới biết đường đi lối lại của chim mà đánh bắt.
Tổ của Họa Mi cũng làm giống tổ của chim Cu Gáy, nghĩa là cung chọn những chảng ba cây, hoặc là nơi có nhiều cành cây nhỏ đan qua chéo lại sẵn để làm điểm tựa chắc chắn. Bên trên, chúng chỉ kết chằng chịt qua lại những que nhỏ, và trên cùng là cỏ khô để ở vừa ấm vừa êm, giúp cho chim con có “nôi” nằm lý tưởng.
Được biẽt, giống chim Họa Mi rât khôn. Ngoài việc chọn nơi làm tổ kín đáo tránh được cặp mắt kẻ thù phát hiện, lại nơi ấy thường không có tổ kiến, và cũng vắng bóng những loài chim dữ như chim cắt, chim Ó… xuất hiện. Đây là những giống chim chuyên ăn thịt, thường tìm tổ chim non để phá hại.
Mỗi lứa Họa Mi đẻ được chừng ba hốn trứng, trứng cũng khá to. Sau khi đẻ xong, trống mái thay nhau ấp cho đến ngày chim con nở. Đây cũng là điều khác lạ, vì nhiều giống chim khác, chỉ có chim mái nằm ổ ấp, còn chim trống có nhiệm vụ tìm mồi nuôi vợ con, và canh chừng tổ, để báo động kịp lúc khi có kẻ thù đên phá tổ. Mỗi mùa sinh sản, một cặp chim Họa Mi cũng đẻ được vài ba lứa, tính chung cũng cho ra đời được bảy tám chim non.
Họa Mi là giống chim rất chung thủy, trống mái lúc nào cũng sống cận kề nhau như hình với bóng, chẳng khác gì chim Bồ Cấu, vốn nổi tiếng là chung tình. Lúc làm tổ thì vợ chồng Họa Mi cùng nhau tha cây, tha rác, và khi ấp thì cũng thay phiên nhau ấp… Gặp trường hợp con chim chồng bị chim hung dữ khác đến đánh đuổi ra khỏi vùng lãnh địa của nó, chim mái cũng hùng hổ tham gia việc đấu đá với chim chồng. Nếu thua chim mái sẵn sàng bỏ tổ để bay theo chim chồng cho đủ đôi bạn, mặc dù ai cũng biết chim Họa Mi mẹ rất thương con cái của nó.
Ngay khi nuôi Họa Mi mái chung với Họa Mi trống đá, nếu trống mái hợp ý với nhau thì con cái tỏ ra khôn ngoan một cách khó có người ngờ được, là nó cứ luôn luôn xùy thúc trống lăn xả vào đối thủ mà đấu đá hết mình. Vì vậy, đá Họa Mi mà không có con cái kèm theo thì chim trống dù có tài giỏi đến đâu cũng khó lòng thắng được đối thủ nó một cách dễ dàng được. Nhưng phải là mãi hợp với trống mới đem lại kết quả tốt. Mái mà không hợp thì có mái cũng như không.
Chim con Họa Mi rất dễ thuần dưỡng, nuôi mau khôn, nhưng giá bán thường quá đắt, có khi gần gấp ba lần chim bổi, mà thường cũng hiếm do không bắt được nhiều.
Nhiều người đã áp dụng việc nuôi chim Họa Mi đẻ để kiếm chim con mà nuôi, bằng cách chọn trống con, mái con cùng dạng tuổi nuôi lên, nhưng từ trước đến nay chúng tôi chưa thấy ai thu hái được kết quả như ý cả. Trong khi đó, họ nuôi đẻ nhiều giống chim khác lại thành công, trong đó có Cu Gáy, Chích Chòe Than, Chích Chòe Lửa„.
Cập nhật thông tin chi tiết về Chu Kỳ Và Mùa Sinh Sản Của Chim Yến Nhà trên website Raffles.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!