Bạn đang xem bài viết Cách Nuôi Và Chăm Sóc Chim Chích Chòe Than được cập nhật mới nhất trên website Raffles.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Chim chích chòe than khi hót cứ đứng nguyên vị trí suốt một khoảng thời gian dài, để ý thấy thường là 15p hoặc nữa giờ , với dáng dấp tự tin , khoan thai đủng đỉnh, say mê hót . Giọng của chim chích chòe than có bài bản nhất định, không thể lầm lẫn được với giọng của các loài chim khác nên thường được người chơi chim hơi sức ưa chuộng.
Hướng dẫn cách nuôi và cách chăm sóc chim chích chòe than
Cách lựa chim chích chòe than
Nên lựa chim trống là chim có đốm lông trắng ở hai cánh, chim mái không có đốm trắng này.
Mua chim non nên chọn chim đã mở mắt, mình phủ lông non và đã hết bọng cứt. Chim nở được một tuần tuổi, mép vàng, há mỏ đòi ăn, chứng tỏ chim khỏe mạnh, không sợ chết yểu.
Xem mắt, mỏ, cánh, chân không bị dị tật, các ngón chân còn đầy đủ móng là được. Sắc lông phải đen, trắng rõ ràng thì sau này chim trưởng thành mới đẹp…Lựa chim roi roi lông mỏng thì tốt, chim kệch cỡm dầy lông, cụt đòn sẽ không đẹp. Mua được chim con ở vùng Đức Hòa, Đức Huệ (Long An) hoặc Bến Sỏi (Tây Ninh) thì rất tốt vì chim vùng này siêng hót, mỏng lông, dài đòn, lông đen lông trắng rõ ràng không lem nhem như các vùng khác, đặc biệt chim xòe bản đuôi rất rộng. Lưu ý khi muốn nuôi chim non ta nên chọn chim con “đầu mùa” để nuôi, chim khỏe, ăn mạnh, mau lớn.
Mỗi ngày nên cho chim non ăn sớm vì qua một đêm chim rất đói. Đút cho chim ăn đến khi chim ngậm mỏ không ăn nữa thì thôi, mỗi giờ nên đút một lần, đến 8 giờ tối thì chùm áo lồng cho chim ngủ, tránh cho chim bị muỗi đốt, kiến cắn và giữ ấm cho chim.
Cho chim ăn các loại sau: trứng kiến, cào cào nhúng nước, dế và ăn dặm thêm bột đậu phộng trộn trứng (trộn với nước cho nhão rồi vo viên đút cho chim ăn). Đừng quên cho chim uống nước, nhờ nước chim mau lớn, thiếu nước chim sẽ chết.
Sau 7 – 10 ngày đút ăn, chim con có thể nhảy đứng lên cầu, nên để cầu thật thấp để chim có thể nhảy lên nhảy xuống dễ dàng, tạo cho chim hoạt động – “tập thể dục” sẽ dễ tiêu hóa thức ăn, ăn nhiều và mau lớn.
Đến lúc này ta treo thêm cóng nước, cóng sâu cho chim tập tự ăn, vẫn đút thêm cào cào non để chim quen chủ và dạn dĩ.
Tuần thứ ba có thể cho chim chích chòe than ăn bột nhão trộn với ít sâu tươi, bột nhão chỉ cho ăn trong ngày, nếu ăn không hết thì phải đổ bỏ, bột bị chua chim ăn sẽ đau bụng. Chim non là loại háu ăn nên lớn nhanh như thổi, đến tuần thứ tư chim có thể sống tự lập, ăn uống không cần phải bón, đút nữa.
Chim nói gió
Nói gió là chim “ba hoa chích chòe” trong miệng nho nhỏ, tự mình nghe. Lúc đó cổ họng chim phồng lên, xẹp xuống liên tục phát ra những âm thanh “có dây có nhợ”…Mới đầu chim nói gió nho nhỏ, dần dần lớn hơn, rõ hơn, dài hơn và ta đã có thể thưởng thức tài nghệ của chú chim rồi.
Chim đã nên hình nên vóc, lông non đã cứng, nhảy nhót tung tăng, thấy tay người biết đeo mổ là có thể tập tắm nước.
Sang chim qua lồng tắm, mới đầu chim không chịu qua lồng tắm thì bắt chim thả qua, chim thấy lạ sẽ nhảy lung tung, ta nên để chim ở nơi yên tĩnh, trước đó trong chậu tắm (không có nước) ta để sẵn một ít sâu tươi, chim thấy sâu bò, sẵn đang đói thì xuống ăn, chờ chim ăn xong ta đuổi chim về lồng nuôi. Đuổi qua lồng tắm, dụ chim ăn sâu trong chậu tắm rồi đuổi về lông nuôi cho chim quen, đó là tập cho chim phản xạ có điều kiện và quen dần với lồng tắm. Về sau tiếp tục cho ít nước và sâu vào chậu, chim ham ăn sâu, xuống nước quen rồi thì sẽ tự tắm. Nên lưu ý không cho nước quá gối chim vì chích chòe đất là loài nhát nước, nếu đổ nhiều nước chim sợ chết chìm sẽ không tắm. Cho chim tắm khoảng từ 10 – 12 giờ trưa là tốt, chim tự tắm thì sẽ tự rỉa lông, chim lấu dầu ở bầu phao câu rỉa từng cọng lông cho bộ lông mượt mà. Không nên gấp gáp bắt ép chim tắm khi đang còn lo sợ, chim không chịu tắm sau này sẽ khó tập lại được.
Cầu lồng tắm nên đặt ngang với cầu lồng nuôi, chim trông thấy bay qua đậu dễ dàng. Không nên thay đổi lồng tắm và chậu tắm khi chim đã quen cái cũ. Chim tắm là chim xuống nước ngâm mình đập cánh, đập đuôi, xù lông, nhún đầu vung vẩy nước văng tung toé, xong nhảy lên cầu rỉa lông là một đợt, cho chim tắm khoảng ba đợt là đủ, xong cho chim về lồng nuôi và cho phơi nắng. Phơi nắng, tắm nắng là chim đứng trên cầu rỉa lông, xuống đáy lồng duỗi cánh, duỗi đuôi, xù lông cho nắng đi vào da, lông diệt rận, mạt. Cho chim tắm nắng khoảng 20 phút thì mang vào chỗ mát, để chim khỏi “hóc nắng”, khi chim tắm ta tranh thủ vệ sinh lồng nuôi, thay bố lồng….và canh chừng chó, mèo vồ chim. Khi sang lồng tắm và đuổi chim về lồng nuôi nên cẩn thận coi chừng sổng mất chim.
Trưởng thành
Sang đến tháng 5 dương lịch cũng bắt đầu mùa mưa, chim rũ bỏ lông “máu” để trổ lông trưởng thành. Mới đầu lún phún vài cọng lông đen nhánh trên đầu, trên mình. Lông đen dần dần từ đầu trổ xuống, lông cánh, lông đuôi mọc ra. Lúc này chim đang thay lông, sức khỏe sút gảm nên tẩm bổ cho chim và dành thời gian cho chim nghỉ ngơi, khoảng sau 2 tháng là chim thay lông xong, chim đã đổi mới hoàn toàn, chim có bộ lông mới với hai mầu đen trắng rõ rệt. Chim tập hót lớn nhưng còn ngắn chưa thành thục lúc này ta nên đem chim đi dợt là vừa.
Mang chim đến những điểm dợt chim, ở đây chim gặp nhau khoe mẽ trổ giọng ganh đua. Chim non mới trưởng thành nên treo xa xa mà học lóm, không nên treo gần chim “già mùa” hung dữ sẽ làm cho chim mới hót hoảng sợ và ngừng hót luôn. Chim chích chòe đất thường có giọng “tè tè”, nếu được học giọng chim chích chòe than sớm từ nhỏ thì sẽ mất giọng tè tè cố hữu đó.
Chim “có lửa – căng lửa”
Đến tháng 12 dương lịch là mùa khô, chim bắt đầu “có lửa” hót sổng, chim có lửa là chim “họng đen”, lông chim ép sát, thon thả gọn gàng. Lúc này chim vào mùa kết bạn nên thường xệ cánh, xòe đuôi múa may…và chuẩn bị cho ra những lứa chim non mới..
Hướng Dẫn Cách Nuôi Và Chăm Sóc Chích Chòe Than
Đứng trên vị trí cao nhất vùng mà hót, chứng tỏ chim không hề biết sợ một địch thủ nào, mà lại có vẻ thách thức nữa. Nó cứ điềm nhiên đứng hót, lúc nào không còn hứng nữa mới chiu tung cánh bay đi.
Hình dáng : Như phần trên mình nói , Chim Chích Chòe Than có đôi chân vừa cao , vừa nhỏ , trông không cân đối lắm , thế nhưng , chân nhỏ mà không yếu . Ai có thấy Chim Chích Chòe Than đá nhau trong rừng, hoặc đá trong lồng thì mới tháy những cú tung cước bần bật vào đối thủ của nó đích đáng đến chừng nào ! Đã thế nó còn mổ vào mắt, vào mặt , vào cổ đến đối thủ phải trụi lông , rách thịt , có khi lọt tròng…
Chim Chích Chòe Than có thân mình lớn gấp đôi chim sẻ, có con lớn đến gấp ba , chiều dài tính từ đầu đến chót đuôi khoảng 18 cm . Toàn thân phủ lông đen , trừ phần bụng , bên dưới lông đuôi, và hai sọc xuôi dài bên cánh là màu trắng . Mở và mắt của chim đen tuyền , chân đen móc. Với bộ lông như vây, trong Chim Chích Chòe Than lúc nào cững tươm tất, sạch sẻ giống như cụ lý ngày xưa, chững chạc với khăn đóng áo dài đen quần trắng…Với bộ lông đặc biệt này . Chim Chích Chòe Than không có nét trùng giống vơi một con chim nào khác.
Để phân biệt với Chim Chích Chòe Lửa, người ta gọi con Chích Chòe hay Chim Chìa Vôi bằng cái tên mới là Chim Chích Chòe Than .
Ở miền Bắc và bắc Trung phần thì Chim Chích Chòe Than được gọi với cái tên từ thời cổ lổ là chim Chìa Vôi , sau đó là Chim Chích Chòe Than . Ở vùng ngoài không ai goi nó là Chim Chích Chòe Than , vì ở đó không có Chim Chích Chòe Lửa , nên khỏi sợ lộn.Ngay ở miền Nam mình , trước đây , người ta cũng goi nó là chim Chìa Vôi.
Chim chìa vôi ở miền Bắc có thân hình lớn hơn Chim Chích Chòe Than ở trong Nam , đôi chân cũng cao kều hơn, còn giọng hót và màu lông cùng đặc tính thì giống nhau như một. Sỡ dĩ ông bà ta gọi nó là chim Chìa Vôi, vì đôi chan vừa cao vừa nhỏ giống như cái chìa vôi của các cụ ăn trầu. Do đôi chân vừa cao, vừa nhỏ trông yếu ớt nên dáng đi điệu nhảy của Chim Chích Chòe Than kều khều, tưởng như xiêu vẹo, không vững. Xưa nay, người nào có đôi chân ốm yếu lại cao nhồng, thì được người đời ví von là kẻ có cặp chân chìa vôi.
Xuất xứ: Chim Chích Chòe Than , xuất phát từ quần đảo Nam Dương, rồi dần dần có mặt ở các nước ở vùng Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam ta. Tại nước ta , giống này có mặt khắp noi , ở đâu có người là ở đó có chúng ở. Từ trong rừng thẳm núi cao , đến vùng đồng bằng sông Hồng , sông Cửu Long , đi đến đâu, ta cũng gặp hình ảnh con chim mình đen bụng trắng thân thương trầy . Tuy nhiên , chúng sống ở rừng thì ít, mà sống trong vườn tược gần nhà của người thì nhiều.
Cách thuần chích chòe than bổi: Trong đời sống tự nhiên, Chim Chích Chòe Than thích gần gũi với con người . Chúng thường sống và làm tổ ở trong vườn nhà . Tổ của chúng là những họng cây . Muốn bắt Chim Chích Chòe Than con , người ta thường lấy nhứng cái hũ , những cái tỉn nước mắm , gác lên các cháng cây thấp , thế là chúng bay vào đẻ .Lúc chim con sắp tập bay là người ta chò đêm tối thọc tay vào bắt trọn ổ , và dĩ nhiên là người thả cho chim mẹ đi.
Chim Chích Chòe Than trông có vẻ dạn người, thế nhưng khi bắt vào lồn thì chúng tỏ ra cực kỳ sợ hãi. Nhiều con cứ thấy có bóng người là cố chui rúc vào nan lồng đến nỗi bể đầu, tróc lông, xệ cánh, không chị ăn mồi để chịu chết. Do đó, người ta thường nuôi chim con, vừa mau dạn lại có thể nuôi thả như các loài gia cầm khác. Chim con nuôi lớn lên trở nên thuần tính, thả bay nhảy trong nhà, trong vườn như các loại gia cầm. Riêng chim lớn bẩy về, ta phải nuôi bằng phương pháp đặc biệt. Trước tiên là sửa soạn một cái lồng tre hoặc mây, bên trong có treo một cóng nước, một cóng đựng cào cào ( các bạn nhớ xen hết chân để để phòng cào cào nhảy ), một cóng nữa đựng bột đậu phộng, có pha một ít sâu tươi hoặc sâu khô. Ngoài lồng phải có áo lồng kín đáo. Thả chim vào lồng xong, ta trùm áo lồng lại, rồi treo lồng vào một nơi yên tĩnh trong vài ngày. Chim bổi tuy nhát , nhưng sống trong sự tĩnh mịch này , nó cúng đành “ép bụng”, để thích nghi dần với hoàn cảnh mới .Những ngày sau đó thấy chim bớt nhát không còn bay nhảy loạn xạ như trước. Thế là có quyền hé bớt áo lồng, và treo vào chỗ có người qua lại để chim dạn dĩ dần thêm. Thức ăn cho chích chòe than : sống trong rừng, chích chòe than thích ăn sâu bọ, cào cào, châu chấu, trùn dế… Chúng thường sà xuống các thửa ruộng mới cày , những đám đất mới cuốc để tìm trùn, tìm dế mà ăn. Chích chòe than cũng tìm ăn những trái cây chín trong vườn. Ca dao có câu : Cúc cu ăn đậu , ăn mè Bồ câu ăn lúa , chích chòe ăn sâu. Nói vậy thì mình thấy loại chim này vô cùng hửu ích cho con người vì nó bắt sâu bọ phá hoại mùa màng cây cối , tiếng hót lại hay Xin lưu ý là nuôi Chim Chích Chòe Than rất tốn kém về thức ăn . Vì mỗi ngày , ngoài bột và đậu phộng trộn trứng ra còn phải cung cấp cào cào , sâu tươi và cả sâu khô nữa. Một con chim ăn mỗi ngày, phỉ sức cũng hết 50 con cào cào. Thiếu cào cào chim ốm. Mà một khi chim ốm thì khó lòng “vực” chim lên được. Những người nuôi Chim Chích Chòe Than để đá, họ còn ép chim ăn cào cào một ngày 2 cứ, ít ra cũng từ 80 đến 100 con. Sâu khô mua về bóp nhuyễn thành bột, trộn chung với bột đậu phộng trộn trứng tỉ lệ 30 đến 50%. Sâu tươi thì đổ vào cóng riêng, cho ăn hà tiện cũng mọt muỗng cà phê một ngày.
Đó là điều làm cho nhưng nhà nuôi chim rất ngạc nhiên , vì với cái bầu diều nhỏ nhoi như vậy , mà sao Chim Chích Chòe Than có thể “ngốn ” một lượng thức ăn nhiều đến như thế ! Với Chim Chích Chòe Than nuôi để đá độ như gà nòi , thì người ta cho ăn sâu tuoi và sâu kho 100% ( không cho ăn bột đậu phộng trộn với trứng ) và một ngày ăn 2, 3 cữ cào cào . Chim ăn sâu tươi , sâu khô càng nhiều chim càng “lên lửa”, càng sung, cả ngày lúc nào cũng hung hẵng chực đá.Ngày cả chủ đưa tay vào lồng để châm thêm thức ăn cũng bị chim bay đậu trên tay, miệng cắn , chân đá ,liên hồi , không sao gỡ cóng ra được.
Con chim có “lửa” rất dễ biết, nó ít hót, cả ngày cứ kéo bố lồng và gặp người là xan tới thành lông gây sự ..
Với người nuôi chim để hót , khi thây chim “đủ lửa ” thì cho ăn bớt sâu . Nghĩa là từ 50% , sẻ xuống còn 30% , để hẵm sự sung sức của chim bớt lại , có như vậy chim mới siêng hót. Xin lưu ý là ta có thể tùy nghi mà giảm bớt tỷ lệ sâu tươi hoặc sâu khô, chứ lượng cào cào không nên giảm. Trừ trường hợp màu nắng , cào cào không có thì đành chịu mà thôi . Dĩ nhiên , thiếu cào cào thì phải tăng lượng sâu tươi lên để chim khỏi bị suy yếu .Nếu không có sâu tuoi thì cho ăn trứng kiến.
Lồng chim và cách chăm sóc chích chòe than Nuôi Chim Chích Chòe Than bằng lòng tre hay lồng may cũng được . Lồng không cần cao rộng đường kính 30cm là đủ.
Về cách chăm sóc cho Chim Chích Chòe Than cũng như các loại chim hót khác , nghĩa là luôn luôn giữ vệ sinh cho lồng sạch sẽ . Cóng nước uống phải kỳ cọ cho hết trơn nhớt mỗi khi thay nước mới cho chim uống. Thức ăn nên đổ vào cóng một lượng vừa phải , đủ ăn chừng vài ngày, để tranh hư móc . Cứ môi lần cho ăn mới trộn sâu khô vào hỗn hợp bột đậu phộng với trứng.
Ngoài ra mỗi ngày hay cách nhật, ta phải cho Chim Chích Chòe Than tắm . Đây là loại chim ưa tắm. Có tăm , chim mới mát mẻ, mình không có ký sinh trùng nên không bệnh hoạn. Tóm lại , nuôi Chim Chích Chòe Than tuy tốn kém 1 tý xíu, tuy mất nhiều thời gian chăm sóc, nhưng bù lại ngày nào từ sớm tinh mơ, Chim Chích Chòe Than đã mang đến cho ta tiếng hót ngọt ngào. Đây là loại chim siêng hót, có thể hót hàng giờ, và sáng, trưa, chiều cũng đều lảnh lót cả. Chỉ cần tuyền một em Họa Mi và một em Chim Chích Chòe Than, suốt ngày trong nhà bạn đã rộn rã tiếng chim hót rùi đấy.
Cùng Danh Mục:
Nội Dung Khác
Kỹ Thuật Nuôi Và Chăm Sóc Chim Chích Chòe Than
Chim Chích Chòe Than Oriental Magpie Robin (Copsychus saularis) là một loài chim dạng sẻ nhỏ trước đây là phân loại như là một thành viên của họ hoét (Turdidae ), nhưng bây giờ được xem là Đớp ruồi cựu thế giới (Old World) nó là các loài chim đặc biệt màu đen và trắng với một cái đuôi dài được giữ thẳng đứng khi kiếm thức ăn trên mặt đất. Phân bố ở nhiều vùng nhiệt đới Nam và Đông Nam Á, chúng là các loài chim phổ biến trong các vườn đô thị cũng như rừng. Chúng đặc biệt nổi tiếng với những giọng hót hay đã từng phổ biến như cagebirds.
Một đặc tính khá lạ làm nên sự khác biệt của chim Chích Chòe than với các loài chim khác đó là khi hót không bao giờ đậu cành thấp. Chúng thường chọn cành cao nhất của cây rồi đậu đó một khoảng thời gian dài và hót. Giọng hót của chim Chích Chòe than rất bài bản, không thể lầm lẫn được với giọng của các loài chim khác. Chính vì chúng khá bản lĩnh lại có giọng hót hay nên lại được rất nhiều người chuộng nuôi làm cảnh.
Cách chọn giống
Chọn giống chim Chích Chòe than cần để ý đến các yếu tố như mắt, mỏ, cánh, chân không bị dị tật, các ngón chân còn đầy đủ móng là được. Sắc lông phải đen, trắng rõ ràng thì sau này chim trưởng thành mới đẹp.
Kỹ thuật nuôi và chăm sóc chim Chích Chòe than
Trong đời sống tự nhiên, chim Chích Chòe than thích gần gũi với con người. Chúng thường sống và làm tổ ở trong vườn nhà. Tổ của chúng là những họng cây. Dù chim Chích Chòe than trông có vẻ dạn người, thế nhưng khi bắt vào lồng thì chúng tỏ ra cực kỳ sợ hãi. Nhiều con cứ thấy có bóng người là cố chui rúc vào nan lồng đến nỗi bể đầu, tróc lông, xệ cánh, không chịu ăn mồi để chịu chết. Do đó, người ta thường nuôi chim con, vừa mau dạn lại có thể nuôi thả như các loài gia cầm khác.
Mỗi ngày nên cho chim non ăn sớm vì qua một đêm chim rất đói. Đút cho chim ăn đến khi chim ngậm mỏ không ăn nữa thì thôi, mỗi giờ nên đút một lần, đến 8 giờ tối thì chùm áo lồng cho chim ngủ, tránh cho chim bị muỗi đốt, kiến cắn và giữ ấm cho chim.
Thức ăn của chim thường là trứng kiến, cào cào nhúng nước, dế và ăn dặm thêm bột đậu phộng trộn trứng (trộn với nước cho nhão rồi vo viên đút cho chim ăn). Đừng quên cho chim uống nước, nhờ nước chim mau lớn, thiếu nước chim sẽ chết.
Tập tắm
Chim đã nên hình nên vóc, lông non đã cứng, nhảy nhót tung tăng, thấy tay người biết đeo mổ là có thể tập tắm nước. Cho chim tắm khoảng từ 10 – 12 giờ trưa là tốt, chim tự tắm thì sẽ tự rỉa lông, chim lấu dầu ở bầu phao câu rỉa từng cọng lông cho bộ lông mượt mà. Không nên gấp gáp bắt ép chim tắm khi đang còn lo sợ, chim không chịu tắm sau này sẽ khó tập lại được.
Cách tập cho chim “có lửa”
Trong quá trình nuôi nếu thấy chim hay nói gió. tức là chim “ba hoa chích chòe” trong miệng nho nhỏ, tự mình nghe. Lúc đó cổ họng chim phồng lên, xẹp xuống liên tục phát ra những âm thanh “có dây có nhợ”…Mới đầu chim nói gió nho nhỏ, dần dần lớn hơn, rõ hơn, dài hơn và ta đã có thể thưởng thức tài nghệ của nó.
Nhưng thường cứ đến khoảng tháng 12 dương lịch là mùa khô, chim bắt đầu “có lửa” hót sổng, chim có lửa là chim “họng đen”, lông chim ép sát, thon thả gọn gàng. Lúc này chim vào mùa kết bạn nên thường xệ cánh, xòe đuôi múa may…và chuẩn bị cho ra những lứa chim non mới. Để chim hót nhiều và hay cũng nên cho chim tập với các con khác hoặc đưa chim tới các câu lạc bộ nuôi chim để giúp chúng dạn dĩ hơn cũng là học hỏi tiếng hót của nhiều con khác.
An Dương
Cách Nuôi Và Chăm Sóc Chim Chích Chòe Than Khoa Học Nhất
Chích Chòe than (tên khoa học là COPSYCHUS SAULARIS) là con chim rừng có giọng hót trầm bổng réo rắt nhiều âm điệu cực hay, nên ai cũng thích nuôi. Đây là giống chim cảnh có xuất xứ từ Nam Dương quần đảo, nhưng nay thì chúng đã có mặt khắp vùng Đông Nam Á. Tại nước ta, từ Bắc Nam gần như tỉnh thành nào cũng có mặt, mà lại có rất nhiều giống chim hót quí hóa này.
Tại Nam Bộ, khí hậu thích hợp với Chích Chòe than hơn, nên quanh năm đều có. Còn ở vùng lạnh như Miền Bắc, Chích Chòe than chỉ sinh sống trong những tháng ấm áp, vào mùa đông giá lạnh thì chim đã khôn ngoan bay về phương Nam để trú đông.
Chích Chòe than là con chim hiền lành, ăn sâu bọ giúp ích cho nhà nông, lại hót hay, nuôi mau dạn, có thể nuôi thả (nếu bắt nuôi từ lúc nhỏ) trong nhà, nên từ xưa đến nay không ai nỡ bắt chúng để làm thức ăn cả.
Hơn nữa thân mình con chim cũng không lớn lao gì, nó chỉ có tí thịt bằng ngón chân cái mà thôi.
Thân mình Chích Chòe than được phủ bằng hai sắc lông đen trắng: trọn phần đầu kề cả mắt mỏ, cổ, lưng và lớp lông trên của chiếc đuôi dài là lông đen, phần còn lại như bụng, mặt dưới đuôi và hai rìa cánh đều phủ lông trắng. Hai sắc lông này tương phản nhau rõ nét, lông đen thì đen tuyền, còn lông trắng thì trắng như bông bưởi. Hai mảng màu sắc đó lại dàn trải hài hòa nên trông con chim có nét đẹp riêng dễ mến.
Hầu hết Chích Chòe than đều mang trên mình sắc lông trắng và đen như vậy. Nhưng, thỉnh thoảng bạn cũng thấy xuất hiện những con Chích Chòe có bộ lông màu trắng, hoặc đen tuyền, cùng có con bông lốm đốm, nhưng số chim này rất hiếm thấy. Nó chỉ lạ ở màu sắc, chứ giọng hót chưa chắc đã vượt trội hơn giống bình thường vừa kể trên.
Do Chích Chòe than là giống chim không những có tài hót hay mà còn đá giỏi nữa nên thời nào cũng đuợc nhiều người chọn nuôi cả. Hình như hầu hết mọi người bước vào nghề nuôi chim hót, bước đầu đều thích nuôi Chích Chòe than hơn những giống chim cảnh khác. Họ nuôi chán chê Chích Chòe than một thời gian rồi mới quay sang nuôi Chích Chòe lửa và các giống chim khác. Tại sao lại có hiện tượng đó? Chúng tôi nghĩ rằng có lẽ đo con chim nổi tiếng có giọng hót hay, màu sắc lại dễ nhìn, trông chim lại linh hoạt nên mọi người mới ao ước chọn nuôi như vậy (?).
Mùa sinh sản của chim chích chòe than:
Cũng như các giống chim khác, sang xuân khí trời ấm áp là mùa sinh sản của Chích Chòe than. Thường thì qua tháng ba, tháng tư âm lịch chim đã bắt đầu mùa sinh sản của chúng. Lúc này chim đã mập mạnh, bộ lông mướt mát, trống mái gì trông cũng đẹp mã cả. Chúng rủ nhau tìm nơi im vắng để làm tổ rồi đẻ vài lứa con trong mùa này.
Mùa sinh sản của chim kéo dài từ tháng ba cho đến tháng chín, tháng mười âm lịch mói chấm dứt. Nghĩa là chim nào đẻ sớm thì ngưng sớm, chim nào đẻ muộn thì dứt mùa sinh sản muộn, vì vậy nhiều nơi mãi đến tháng mười ta vẫn còn thấy xuất hiện bóng dáng Chích Chòe than còn ở các chợ chim…
Chắc bạn cũng đã biết giống Chích Chòe sau mùa sinh sản là vợ chồng con cái đều tản mác mỗi con một nơi, ai lo phận nấy? Sau mùa sinh sản là mùa thay lông, chúng vẫn sống cực kì đơn độc. Mãi đến khi mùa giá lạnh trôi qua, vào dịp cuối năm âm lịch, chim trống và chim mái mới rạo rực tìm bạn tình để kết đôi với nhau.
Những tháng đầu xuân, khí trời ấm áp ta mới thấy Chích Choe than bay có đôi có cặp với nhau: có khi chị bay trước, anh “nối gót” bay sau, hay ngược lại. Cuộc tình duyên này kéo dài độ vài ba tháng, chờ đến khi bầu trứng của chim mái rượng lên là cả đôi mới lo lùng sục khắp vườn cây trái quanh nhà để tìm một bóng cây nào đó làm tổ đẻ.
Mỗi lứa Chích Chòe than đẻ được từ ba đến năm sáu trứng, nhưng số con nở ra không được nhiều, chỉ độ vài ba con mỗi tổ mà thôi.
Chim mẹ đẻ từ trứng thử hai đã “siêng” ấp, và chim ấp mười sáu ngày thì trứng nở. Thời gian tuần đầu, chim mẹ nằm lì trong tổ để ủ con, chỉ có chim trống là tần tảo khắp chốn bên ngoài để cố tìm côn trùng, con dế, cào cào để về tiếp tế cho chim vợ chim con. Chim trống trún mồi qua cho chim mái, và sau đó chim mái ợ mồi ra để trún lại cho chim con…
Khi chim con được tuần tuổi, lông ống đã tượng hình ở cánh thì chúng có thể tự sưởi ấm cho nhau. Và lúc này chim con đã bắt đầu háu ăn, nên chim mẹ cũng bay đi tìm mồi mới hy vong nuôi con no đủ được.
Nếu được tận mắt quan sát cảnh chim cha chim mẹ đi tìm mồi nuôi con, bạn mới cảm nhận được một cách sâu sắc đến tình thương yêu con cái của loài muôn thú nồng nàn sâu đậm đến mức nào! Chim cha chim mẹ từ sáng tinh mơ đến tối mịt cứ liệng qua liệng lại, bay đi bay về không biết bao nhiêu lượt để tha mồi về nuôi con! Lũ chim con thì cơ hồ lúc nào mỏ cũng há choạc ra đòi ăn như bị đói khát từ mấy ngày rồi, khiến chim cha chim mẹ lo chạy ăn cho con đến quên cả việc ngơi nghỉ…
Lứa chim con khoảng 25 ngày tuổi đã chực ra ràng, vì lúc này chú chim nào cũng đủ lông đủ cánh. Chim cha mẹ tập cho bầy con hay chuyền cành độ vài ba ngày cho thành thạo, rồi chim mẹ lại trở về tổ để sửa soạn cho ra đời lứa trứng kế tiếp…
Mỗi mùa sinh sản trong năm như vậy, một cặp chim để khoảng từ hai đến bốn lứa con.
Trong khi chim mẹ nằm ổ lứa sau thì chim cha thỉnh thoảng vẫn bay kè bên bầy con lứa trước độ mười ngày… Và khi con đã thực sự đủ lông đủ cánh, đã thực sự khôn ngoan tự biết kiếm sống một mình no đủ thì mạnh con nào con nấy tách bầy…
Mùa chích chòe than thay lông:
Sau mùa sinh sản là mùa thay lông của chim. Đẻ và nuôi con liên tiếp đến ba bốn lứa, chim cha chim mẹ đều rã rời thân xác. Nghỉ ngơi đã không có mà mồi kiếm được bao nhiêu cũng dành hết nuôi con, nên chim cha mẹ trở nên sức tàn lực kiệt. Khi chim đã suy yếu thì tất phải thay lông.
Như vậy là mùa thay lông của chim hoang dã bắt đầu từ tháng sáu trở đi cho đến cuối năm.
Chim nuôi tại nhà mỗi năm cũng thay lông một lần, rầm rộ nhất là vào mùa mưa, nhưng cũng có những chim thay trước hoặc trễ hơn, thời gian đó.
Chim thay lông đúng mùa là việc tự nhiên, bạn không nên lo lắng gì cả. Đây là dịp chim rủ bỏ lớp lông cũ để mọc ra lớp lông mới. Và khi lớp lông mới hoàn tất thì chúng lại lo chuẩn bị cho mùa sinh sản năm sau…
Tùy theo sức khỏe của mỗi con chim mà mùa thay lông của chúng đến sớm hay trễ. Thường thì chim có sức khỏe yếu thì thay lông sớm, nhưng nếu sức khỏe quá yếu thì lại thay lông trễ hơn, có con còn “nín” thay lông nữa…
Cũng có chim rót lông rất nhanh, trước sau chừng năm ba ngày trên mình nó lông là xác xơ trụi lủi. Những chim thay lớp lông cũ nhanh như vậy, nếu ta kịp thời trùm kín áo lồng nuôi dưỡng kỹ một thời gian ngắn thì toàn bộ lông mới sẽ ra rất nhanh. Nhưng thường thì đa số chim đều thay lông chậm, từ lúc bắt đầu lai rai rụng dần lông cũ cho đến ngày thay lông mới hoàn chỉnh, phải mất một thời gian khoảng vài ba tháng, có khi hơn.
Chim thay lông chậm thì mỗi ngày chỉ rớt một nhúm lông nhỏ, trước hết là phần đầu, sau đó là phần thân, rồi đến đuôi, cánh. Hễ chỗ lông cũ nào rụng trước thì nơi đó lông mới sẽ bắn ra trướcc…
Khi chim thay lông, bạn nên dành cho chúng cách chăm sóc đặc biệt:
Trùm áo lồng để chim sống trong cảnh nửa tôi nửa sáng và treo lồng vào nơi yên tĩnh nhất trong nhà đề chim được nghỉ ngơi tĩnh dưỡng.
Tăng khẩu phần dinh dưỡng cho chim như sâu tươi, cào cào hoặc trứng kiến
Thỉnh thoảng năm ba ngày mới cho chim sưởi nắng hay tắm nước một lần mà thôi.
Tóm lại, bạn càng chăm lo cho chim kỹ chừng nào thì thời gian thay lông của chim sẽ rút ngắn lại chừng nấy.
Chỉ khi nào chim thật sự thay lông xong, tiếng trong nghề gọi là “cứng lông” thì mới thúc cho chim căng lứa để hót hay đá. Nếu bạn ép chim trong việc này trước thời hạn, chim có thể bị thay lông trở lại…
Kinh nghiệm, cách nuôi chim chích chòe than khoa học:
Chích Chòe than nuôi để hót hay để đá đều chọn chim trống. Mỗi chim trống được nuôi trong một chiếc lồng từ 48 đến 52 nan là vừa. Lồng chim bạn có thể đặt làm ở những nơi chuyên làm lồng như Xóm Mói, Cầu Tre, Biên Hòa… giá cả tuy đắt nhưng lồng vừa bền vùa đẹp, kiểu dáng hấp dẫn. Hoặc bạn có thể mua lồng ở chợ chim, hay các tiệm bán chim. Loại lồng chợ thì có giá bình dân, không đẹp và không bền bằng lồng đặt.
Trong lồng bạn máng một cóng nước và cóng đựng thức ăn, và lót tấm bố lồng ở đáy.
Thức ăn chính của Chích Chòe than là bột đậu phộng trộn trứng, và thức ăn phụ gồm có cào cào, sâu tươi, trứng kiến… Mỗi ngày có thể cho ăn một trong ba thứ vừa kể cũng được, nhưng món ăn thích khẩu nhất đối với Chích Chòe than là cào cào non (hoặc tơ). Hằng ngày một con chim Chích Chòe than có thể ăn đến năm sáu chục con cào cào Cho chim ăn cào cào tuy tốn tiền thật nhưng chim rất sung, hót hay đá dữ hơn.
Bột đậu phộng trộn trứng bạn có thể mua ở những nơi buôn bán chim, hoặc do bạn tự chế biến cũng đuợc. Thường thì những người nuôi chim không mua bột ở chợ chim mà họ tự pha chế lấy, hy vọng rằng chất bổ dưỡng sẽ nhiều hơn.
Cứ nửa kí đậu phộng, bạn dùng sáu lòng đỏ trứng gà hay trứung vịt là vừa. Trước hết, bạn bắc chảo lên bếp nhỏ lửa để rang vàng đậu phộng, khi đậu vừa chín thì đem ra đâm hay cán thành bột. Tất cả trứng gà đem luộc chín, chỉ lấy tròng đỏ bóp nhuyễn với bột đậu phộng. Trộn vào hỗn hợp Này là một muỗng cà phê đường cát và vài muỗng bột xương, bột sò (hay vỏ trứng gà tán nhuyễn cũng được). Sau đó bạn dàn trải ra trên mâm rồi đem ra nắng phơi thật khô.
Nếu gặp nắng to, bạn chỉ cần phơi vài nắng là được. Bột đậu phộng trộn trứng này nên đựng trong hộp thiếc hay chai keo đậy kín nắp, để dành cho chim ăn dần.
Thức ăn bột này bạn nên đổ vào cóng cho chim ăn tự do, trong ngày hễ đói lúc nào là chim ăn lúc nấy. Tốt hơn hết là nên cung cấp thức ăn cho chim ăn vừa đủ trong ngày thức ăn còn thừa nên đổ bỏ. Hoặc bạn có thể chim ăn hai ngày một lần cũng được.
Nước uống thì nên dùng nước trong và sạch. Trong trường hợp nghi ngờ nước uống không được tinh khiết thì phải đun sôi rồi để nguội cho chim uống.
Cách nuôi chim chích chòe than bổi:
Thường ở các chợ chim (hay các tiệm chim) lúc nào cũng có nhiều Chích Chòe than bổi bày bán. Họ nhốt chim bổi tập thể trong chiếc lồng lớn, và hễ khách hàng chọn lựa con nào thì chủ hàng bắt con chim đó ra bán. Giá cả của chim bổi thường rất hạ, khoảng trên dưới mười ngàn mỗi con mà thôi.
Bạn nên lựa những con chim bay nhảy mạnh khỏe, tất nhiên chim đó phải có vóc dáng đẹp đẽ, bộ lông mướt mát, lông đuôi còn đầy đủ. Hơn thế nữa, nên chọn những con có vòm miệng đen như mực (chim còn thời kỳ căng lửa), và loại bỏ những chim có vòm miệng trắng nhợt. Đó là mới lựa bước đầu.
Sau đó, bạn bắt chim cầm trên tay, xem kỹ lại tất cả mọi bộ phận trên mình chim xem có bị thương tật gì không, tốt xấu thế nào rồi mói quyết định mua hay không.
Con chim bổi vốn nhát nên trước khi thả vào lồng nuôi bạn phải chuẩn bị sẵn áo lồng vì thức ăn nước uống đầy đủ rồi mới thả chim vào.
Nên nhớ phần nhiều chim bổi là chim rừng mới bắt về nên chúng chưa biết ăn bột đậu phộng trộn trúng. Do đó, để chim khỏi chết đói, bạn nên đặt sẵn vào lồng nửa cóng sâu tươi hoặc vài chục con cào cào (đã ngắt hết cẳng), hay cóng trứng kiến. Con chim chịu ăn sâu hay cào cào là con chim “chịu ăn có thể nuôi sống đuọc. Cào cào hay sâu tươi, bạn nên chịu khó cung cấp cho chim bổi ăn trong năm bảy ngay đầu, sau đó trong cóng sâu, bạn nên trộn ít muỗng bột đậu phộng trộn trứng dễ tập cho chim bổi làm quen với thức ăn mới. Con chim có ăn bột hay không, ăn nhiều hay ít, hôm sau bạn chỉ cần nhìn vào cóng là biết rõ điều đó.
Việc tập cho chim quen dần với thức ăn bột phải đòi hỏi nhiều thời gian, chứ không phải năm ngày mười bữa mà được. Trừ trường hợp những con dễ tính nết, hay phàm ăn thì lại khác.
Trong những ngày đầu, áo lồng chỉ mở hé một chút để giúp chim bớt sợ hãi khi phải tiếp xúc với quang cảnh khác lạ bên ngoài. Sau đó, cứ vài ba ngày, bạn nên hé áo lồng rộng ra, để tầm nhìn của chim được trải rộng ra… Việc này không nên gấp gáp, vì dục tốc sẽ bất đạt đấy! Chỉ khi nào con chim bổi thật sự dạn dĩ thì chiếc áo lồng mói được vén hẳn lên…
Nuôi chim bổi rất khó và cũng nhiều tốn kém trong khâu mua thức ăn phụ trong thòi gian đầu. Việc chăm sóc mà chểnh mảng cũng không được, thường số tử vong khá cao, với những ai thiếu kinh nghiệm.
Cách nuôi chim chích chòe than con:
Trong năm, vào mùa sinh sản của chim là mùa Chích Chòe than con xuất hiện. Ở nông thôn, nhà nào có vườn cây trái thì muôn nuôi Chích Chòe than con, cứ tìm tổ nó mà bắt về nuôi.
Chích Chòe than thường làm tổ trong các bọng cây trong vườn. Nhiều người còn dùng những chiếc hũ sành vừa phải đem gác lên cháng cây bưởi, cây cam trong vườn, để dụ Chích Chòe than kéo đến làm tổ… để rồi họ rình đến ngày chim non sắp ra ràng là trèo lên “hốt ổ” một cách đễ dàng.
Kinh nghiệm cho thấy nuôi chim con càng ít ngày tuổi càng “khôn” hơn, tức là dễ thuần dường đề chim dạn đĩ vối người hơn. Còn chim sắp ra ràng là chim đã có trí khôn, biết sợ nguời, bản tính “rùng” đã manh nha trong bản năng của nó nên dù nuôi dạn thời gian đầu, sau này lại trở nên nhát.
Thế nhưng nuôi chim con mà quá non lại rất khó nuôi. Trước hết, bạn phải tìm cách ủ ấm chim bằng tổ nhân tạo có lót rơm rác hoặc giẻ khô cho thật ấm áp. Gặp thời tiết lạnh giá bạn còn phải đốt bóng điện để sưởi ấm thì chim mới sống nổi! Chỉ khi nào đủ lông đủ cánh thì việc suởi ấm cho chim mới được dẹp bỏ.
Mặt khác, chim con rất háu ăn, chúng đòi ăn liền. Hễ đói là há mỏ ra đòi ăn cho bằng được, và khi no bụng mới chịu ngủ yên. Chim con càng nhỏ thì bạn càng phải đút mồi nhiều bữa trong ngày, đút mồi từ lúc mờ sáng cho đến bảy tám giờ đêm. Chúng tiêu hóa thức ăn rất nhanh, cho nên dù đút mổi thật no nê, cũng phải mỗi giờ cho ăn một bữa mới đủ sức!
Càng đến ngày sắp ra ràng, nghĩa là gần tháng tuổi, chim ăn bớt lại. Khoảng năm tuần tuổi trở đi, thì chim con đã tự biết tìm đến cóng thức ăn mà ăn một mình. Thế nhưng nếu bạn tiếp tục đút mồi thì nó vẫn há mỏ đòi ăn cho đến… bốn năm tháng sau mới bỏ “tật xấu” ấy…
Mồi đút cho chim con có thể là cào cào non (nhúng vào nưởc trước khi cho ăn để chim đỡ bị khát), là thịt vụn (nên nhúng tí bột) … Khi chim đã lớn độ ba tuần tuổi thì nhồi bột đậu phộng trứng vào nuớc cho sền sệt, rồi viên lại từng cục nhỏ đe đút cho chúng ăn.
Được ăn no, được ngủ ấm, chim con sẽ mau lớn, mau khôn, và mạnh khỏe. Nếu chăm sóc không kỹ, cho ăn kém bổ béo thì không những chim chậm lớn mà còn dễ bị bệnh hoạn, khó chữa trị.
Cách nuôi chích chòe than chuyền:
Chim chuyền là chim mơi tập bay nên chưa cất cánh bay cao bay xa được, khả năng của nó là chuyền từ cành này sang cành khác. Chim ở tuổi này đã khôn rồi, biết sợ người rồi, và tự nó biết tìm mồi để sống rồi.
Những người nuôi chim chuyền là người chưa có kinh nghiêm để nuôi chim con, nên họ nuôi chim chuyền “chắc sống” hơn. Quả thật vậy, nuôi chim chuyền thì đâu phải ú ấm, đâu phải cực nhọc đút mồi, mà nuôi mười con có thể sống đủ cả mười, do đó ngưòi ta mói chọn nuôi. Hạng ngiròi thứ hai, dù nuôi chim có kinh nghiêm, nhưng họ vẫn chọn chim chuyền mà nuôi, khi… mùa chim con đã hết!
Mùa chim con hết mà trong nhà đang thiếu chim, thì họ đành phải nuôi chim chuyền cho “đỡ ghiền” vậy.
Thật ra, nuôi chim chuyền rất khỏe, bạn chỉ nhốt chim vào lồng, cho ăn uống no đủ là chim sẽ sống mạnh. Nuôi như vậy thì khỏe hon nuôi chim bổi và chim con rất nhiều. Có điều chim chuyền hơi nhát, nhưng tập luyện nó cũng dễ. Nếu chim dạn người thì nên treo chim vào nơi có đông người qua lại để tập cho chim dạn dĩ với người hơn. Nếu gặp chim quá nhát, thì bạn nên trùm áo lồng, nuôi như cách nuôi chim bổi, nhưng với chim chuyền thì chúng mau thuần thuộc hơn.
Tóm lại, nuôi chim bổi thì bản tính quá nhát nên rất khó nuôi trong thời gian đầu. Vói chim bổi dù nuôi đến độ gọi là thuần cũng mất vài năm, nhưng nó vẫn không thuần hẳn, chim thấy người lại gần cũng nhảy lồng tứ tung. Việc cho chim ăn, uống nếu không làm nhanh gọn, thì chim có thể bị lỗ đầu sứt trán trông xấu xí làm sao. Trừ những chim khôn ngoan, tuy nhảy lồng loạn xạ nhưng biết né lồng, bảo vệ phần đầu không bị thương tật, nhưng những chim này ít có.
Nuôi chim bổi tuy khó, nhung nhiều người vẫn thích nuôi, vì lẽ khi chim đã chịu hót thì giọng hót của nó rất hay. Đó là giọng rừng, giàu âm điệu, chim con, chim chuyền không có con nào theo kịp.
Chim bổi khi nuôi thuần thuộc đã chịu mỏ miệng hót thì nó vẫn siêng hót, có con hót cả ngày cơ hồ không biết mỏi mệt. Có thời giá con chim bổi hót hay này giá cả còn cao hơn những chim con đã nuôi được ba bốn mùa…
Còn nuôi chim con có điều lợi là sau này chim dạn dĩ khi đứng lồng, chủ nuôi có thế vuốt ve tùy thích, hoặc tập cho chim đá hay cũng thú vị, mặc dầu chim đã được vài ba năm tuổi. Thế nhưng, nuôi chim con thì không thể thưởng thức ngay được giọng hót của nó. Tuy chim vài ba tháng tuổi đã bắt đầu “mở miệng” nhưng giọng hót của nó chỉ nhỏ nhẹ, đơn điệu chẳng khác gì giọng con trẻ tập nói bí bô, nên chẳng hấp dẫn được ai.
Chim con nuôi lên phải vài ba năm trở đi mới có giọng hót hay được, nhưng kết quả đó phần lớn là do chủ nuôi phải siêng năng đem chim đến các tụ điểm chơi chim tập dượt nhiều lần để chim có dịp học hỏi các giọng hay, lạ của các chim đồng loại với nó.
Còn nuôi chim chuyền thì đỡ công chăm sóc trong thời gian đầu, nhưng khi chim tập hót thì giọng điệu của nó cũng là giọng chim con! Mà người nuôi Chích Chòe than đâu phải nuôi chim để làm cảnh mà là nuôi để thưởng thức giọng hót véo von tài tình của nó!
Như vậy, nuôi chim bổi và chim con (cả chim chuyền) hễ lợi được mặt này thì bất lợi mặt kia, do đó việc nuôi thứ chim nào là do ý thích và sự tính toán hơn thiệt của mỗi người nữa!
Cập nhật thông tin chi tiết về Cách Nuôi Và Chăm Sóc Chim Chích Chòe Than trên website Raffles.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!